terminów gramatycznych online
językoznawstwo
Geneza: kalka niem. Sprachwissenschaft
- Elementy myślenia językowego i jego uzewnętrzniania: BdC/1915
- Fonetyka opisowa: Benni/1923
- Głosownia: Mał/1879
- System gramatyczny: Gaert/1927
- Słownik, cz. I (A - O): SWil/1861
- Słownik, t. 1: A-G: SW/1900-1927
- Słownik, t. 2: H-M: SW/1900-1927
- Słownik, tom III (H-K): Dor/1958–1969
Językoznawstwo (lingwistyka). Nauka o języku.
Cytaty
Językoznawstwo, a, lm. a, n. nauka języka, v. języków, filologja, lingwistyka.
Dopóki ta jasna prawda, że i ia, ua itd. są dwugł. nie wnijdzie w poczet uznanych fonetycznych pewników każdego bez wyjątku języka naszéj rodziny, dopóty odnośne części porównawczej głosowni i nauki o słowotwórstwie będą musiały pozostać tak zawikłane, jak nimi są do dziś dnia pomimo całego skądinąd tak już daleko posuniętego postępu w językoznawstwie.
Językoznawstwo, a, blm. nauka języka a. języków, lingwistyka, glotyka, glotologja: J. jest nauką badającą prawa budowy, początek i dzieje języków. Karł. J. porównawcze, ogólne. <Język + Znawstwo>
Filologia, i, blm. 1. ogół nauk obejmujących językoznawstwo, literaturę i historię [...] <Gr. filologia>
Lingwistyka, i, blm. nauka języków ze stanowiska etymologicznego i porównawczego, językoznawstwo.
Glosologia, i, blm. Glotologia, Glotyka nauka o językach t.j. mowach, j ę z y k o z n a w s t w o, l i n g w i s t y k a. <Now. z Gr. glὃssa = język, mowa + -logia = nauka>
Z połączenia tych dwuch rodzajów elementów pozajęzykowych ujęzykowionych zrodził się trzeci rodzaj, rodzaj elementów morfologicznych. Dzieckiem fonetyki objektywnej i semazjologji objektywnej jest morfologja objektywna, a dopiero zjawienie się morfologji języka uprawnia istnienie językoznawstwa jako osobnej nauki.
Zapomocą gwiazdki przed wyrazem oznaczamy, zgodnie ze zwyczajem, przyjętym w językoznawstwie, że wyraz nie jest rzeczywiście istniejącym w mowie lecz tylko teoretycznie przyjętym.
Po opanowaniu wiadomości wstępnych, można przejść do systematycznego studiowania nauki o języku. Naukę o języku nazywają rozmaicie: gramatyką, lingwistyką, językoznawstwem. Są to nazwy oznaczające zasadniczo tę samą dziedzinę badań, ale w każdej z nich zaznacza się nieco odmienny punkt widzenia.
Nazw językoznawstwo lub lingwistyka używamy, myśląc głównie o porównawczem badaniu języków ze względu na ich pokrewieństwo.
Językoznawstwo n III, Ms. -twie, blm «nauka zajmująca się badaniem języków; lingwistyka»: Historyczność jest nieodłączną cechą nauki o języku, fonetyka zaś, chociaż inaczej niż dawniej, stanowi jeden z podstawowych i naczelnych działów językoznawstwa. DOR. Fon. 38. Pogłębienie badań nad językami słowiańskimi na tle rodzącego się świeżo językoznawstwa porównawczego indoeuropejskiego [...] pozwoliło zdać sobie sprawę ze stanowiska Słowian w obrębie rodziny ludów mówiących językami indoeuropejskimi. LEHR Pochodz. 9. W dziedzinie językoznawstwa przedmiot badań obejmuje system językowy i słownictwo. NITSCH Wyb. III, 377. Rozprawiał bardzo uczenie o dialektach mowy polskiej, nie mając wyobrażenia o pierwszych, elementarnych zasadach językoznawstwa. BAUDOUIN w: Niwa VI, 1874, s. 17. // SWil.