Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wyraz polski

Hasło w cytatach: polski, polski wyraz, wyrazy polskie
Język: polski
Dział: Ortografia, Leksykologia (współcześnie)

Cytaty

Są jednak niektòre okoliczności, w ktòrych możemy użyć tego sposobu, naśladując w tym Rzymian w swojej mowie Greczyzny używających. Takie są: gdy abo nie mamy wyrazòw Polskich, i choćbyśmy wyrazili, nie zrozumiano by nas: abo gdy o takich rzeczach mówić przychodzi, ktòrych ojczysty wyraz obraziłby uszy.

W czasie zabawy niech piszą wyrazy polskie głoskami Samskrytu z zachowaniem znamion, a spostrzegą, iż dawniejsze znamiona polskie od Kochanowskiego i Kopczyńskiego mniej więcéj traphnie zachowywane z przyrodzenia czyli narowu ogranów Sławiańskich pochodzą.

Głoski g, k zawsze mają po sobie i, w wyrazach polskich: drogi, giętki.

Nie kréskuje się także w wyrazach obcych, np. aktor, rektor, honor, i t p. oraz w polskich przed ż, gdy ta spółgłoska jest przyrostkiem, np, toż, jakoż, trudnoż, i t p.

[...] Jakkolwiek w polskim języku samogłoska y nie tylko jak w greczyznie jest córką samogłoski u, ale także powstaje ze samogłoski i pozbawionéj swojego j, i słusznie w wyrazach polskich i spolszczonych po spółgłoskach twardych zamiást czystego i piszem y, to jednakże sądzę, jiż przez nader usprawiedliwione uwzględnienie klasycznych języków, to jest greczyzny i łaciny, powinniśmy w greckołacińskich názwach naukowych i w jimionach własnych zachować etymologiczną pisownią tych języków [...].

b) jeżeli od grupy spółgłosek nie może się zaczynać wyraz polski, to z dwóch spółgłosek pierwszą zostawiamy przy zgłosce poprzedniej, a drugą przenosimy.

Mówimy przytem o wyrazie polskim, wymówionym osobno, gdy bowiem ściśle się łączy z następującym, mamy do czynienia już ze spojeniem międzywyrazowem, por. § 52.

Toteż język t. zw. Łemków ma aż poza Wisłok: konsekwentny akcent polski; nieraz polskie nosówki [...]; końcówka instr. sg. fem. -om [...]; polskie g [...]; pol. e z ъ [...], pol. 'u; [...] rzadziej trot: [...] driga (= pol. dial. droga); małopolską fonetykę międzywyrazową [...], sporo polskich wyrazów.

(w pochodnych) pyculs medinice suppis asilis, odpowiadające polskim zamek kmieć sitko tkarz czechło lub czecheł.