Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

forma przymiotnikowa

Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

Odmiana imion obcych. [...] Obce imiona własne, odmieniają się po części według form rzeczownikowych, po części według formy przymiotnikowéj, jeżeli mają końcówkę podobną do końcówek rzeczowników lub przymiotników polskich; w przeciwnym razie nie odmieniamy ich.

[...] Liczebniki składowe oznaczają, z jilu części jednorodnych rzecz się jaká składá; [...] , i te się urábiają od liczebników głównych, mających formę przymiotnikową, jakiemi są: jeden, dva [...], od liczebników zaś głównych mających formę rzeczownikową, jako to: pęć [...] nie urábiają się żádne liczebniki składowe [...].

[…] Przypuściwszy, że Autor má słuszność w identyfikowaniu naszych jimiesłowów s formami przysłówków urobionych od form przymiotnikowych, to i tak mijá się z rzeczywistością i bujá w swéj nauce po obłokach idealności […].

Rzeczowniki męskie: sędzia, hrabin, margrabia,— mają obok zwykłej formy, także formę przymiotnikową.

Nazwy wsi i miast rodzaju żeńskiego, powstałe ze zwykłych przymiotników, jak: Biała, Sucha, Łęczna... mają w odmianie swojej niektóre formy podług deklinacji rzeczownikowej, jak w bierniku i wołaczu (Białą, o Biało!), w innych zaś przypadkach, t. j. w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku, zatrzymują, formy przymiotnikowe (Białej, Łącznej, Suchej...).

Formy słowa przymiotnikowe nazywamy imiesłowami odmiennymi, formy słowa przysłówkowe — imiesłowami nieodmiennymi.

Formy przymiotnikowe i rzeczownikowe różnią się nie tylko postacią zewnętrzną, lecz także zakresem swojego użycia: przymiotniki w formach przymiotnikowych używane bywają w zdaniu w znaczeniu przydawek, przymiotniki w formach rzeczownikowych spełniają funkcję orzeczników.

[...] powstały one przez wyrównanie do form przymiotnikowych [...].