Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

сказуемое

Język: rosyjski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Trzy części zdania przedmiot, jego własność i łącznik zowią się po łacinie subjectum, attributum i copula; a zaś opowiednik nazywa się praedicatum. Nie należy przeto wyrazów attributum i praedicatum brać za jedno, licząc takie trzy części zdania subjectum, praedicatum i copula; bo praedicatum (opowiednik, objawnik, albo jako inni zowią orzeczenie, po rossyjsku сказуемое) jest częścią złożoną, zawierającą w sobie własność upatrywaną w przedmiocie (attributum, качество) i łącznik (copula, связка). Obacz Gram. Rossyjsk. Wostokowa, § 108 i 109.

Но польски прилагательныя не имѣютъ усѣченнаго или спрягаемаго окончанiя, которое въ русскомъ можетъ составлять сказуемое; такъ нп. зтотъ человѣкъ добръ – по польски слѣдуетъ сказать: ten człowiek jest dobry.

Словосочиненiе. Существительныя входящiя въ составъ сказуемаго, въ польскомъ языкѣ полагаются въ творительномъ падеже, нп. orzeł jest ptakiem.

Сказуемое есть все то, что говорится о подлежащемъ: cnotą, wadą, nieśmiertelną, czytam, biedny, schowało się, haniebnie.

Предложеніе должно состоять изъ двухъ главныхъ частей: подлежащаго, podmiotu, и сказуемаго, orzeczenia.

Сказуемымъ бываютъ: имена существительныя, прилагательныя, числительныя, причастія, нарѣчія или глаголы.

Когда сказуемымъ есть существительное, прилагательное, числительное или причастіе, то оно соединяется съ подлежащимъ посредствомъ связи być или глаголовъ имѣющихъ значеніе бытія, какъ то: zwać się, zostać, stać się, stawać się, urodzić się, żyć, umrzeć; нпр. Puszkin był Poetą. Ty jesteś dobry. On był pierwszy. Łomonosow był poważany. Nazywa się Dzierżawin. Bóg stał się człowiekiem. Mój brat urodził się niewidomym. Umarł biedakiem.

Сказуемое, а иногда подлежащее и сказуемое вмѣстѣ опускаются въ предложеніи, когда остальнаго какъ нибудь догадаться можно; нпр. въ отвѣтахъ на вопросы: Czy był tam twój brat? – Był (brat). Czy to Słowacki napisał? – Słowacki (napisał). Czy to jest dobry malarz? – Nie.