terminów gramatycznych online
akcent ostry diakryt
Język: polski
- O Pisaniu: GramFr/1766
- O ortografii francuskiej: Mal/1700
- O ortografii polskiej: Mal/1700
- Ortografia: SzyPocz/1770, SzyGram/1767
- Słownik: Kn/1644 (I wyd. 1626)
- Traktat I. O ortografij francuskiej: Dąb/1759
Cytaty
Acūtus. Kończáty I. Ostry 1. 2. 3.
Z jest trojákié [...]. Nád trzecim, któré ma podobięństwo z ákcęntowánym ś [...], piszą ákcęnt, który łácinnicy zowią acutus, to jest ostry ták ź. náp: gdybyźmy álbo gdybyśmy.
Fráncuzi záżywáją kilkunastu krysek, z których trzy zowią się ákcenty. [...] Drugi zowią egu to jest ostry, pisze się nád wokalami ták é.
Tu naprzód należy namienić, że Francuzi zażywają kilkunastu krysek, z których trzy zowią się akcenty. Jeden zowią grave to jest ciężki, pisze się nad wokalami tak: à é. Drugi zowią aigu to jest: á è. Trzeci zowią circonflexe, to jest obojętny albo dachowaty, pisze się nad wokalami tak: â ê î ô û.
Męskie (e) Francuzi dzielą na troje: Pierwsze zowią fermé, jakoby zamknięte álbo ściśnione, dlatego że ná niego nie bardzo usta otwierają, ále ściśnionemi [ustami] wymawiają, takie jest całe podobne do Polskiego akcentowanego, ktore też i Francuzi tymże akcentem, to jest ostrym znaczą.
Akcenty są. Ostry, płaski i kapeluszek. [...] Ostry znaczy é ściśnione.
P. Wielu i jakich Akcentow zażywają Polacy? O. Dwoch: ostrego; ktory się pisze (ʹ), i ciężkiego; ktory się pisze tak (ˋ), tudzież jednej kropki nad literą tak (ż). Procz tego przydane do niektorych liter kreski ich brzmienie odmieniają.
P. Coż sprawuje akcent ostry? O. To, iż litera nim naznaczona cieńko się wymawia, tak właśnie, jak gdyby po niej następowało i, ktore jednak słyszeć się nie daje. [...] Ten akcent ma miejsce nad tylko nad wspołbrzmiącymi literami, i nad głośną é.
Znaki przydawać się zwykłe są: najprzod akcent dwojaki, jeden od prawej ręki do lewej, od Łacinnikow nazwany acutus, ostry, jako: (ń). Drugi od lewej do prawej, gravis, ciężki, jako: (ò).
Akcent ostry daje się nad literami: ć, ń, ś, ź, gdy się tak cienko i delikatnie wymawiać powinny.