Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wrostek

Język: polski
Dział: Słowotwórstwo (współcześnie)
Definicja współczesna

Zob. infiks

Cytaty

Infix, Wrostek.

Wrostek Infix.

Przedrostek – przyrostek – wrostek. Przyrostek żywy i martwy. Przyrostek (słowotwórczy) i przyrostek fleksyjny (końcówka).

Wyrazy mają swoją zasadniczą zgłoskę, powtarzająca się w całej rodzinie: o-grod-nik, za-grod-a, gród, grodz-ę itd. Niekiedy istotne te części zawiązkowe nawet zgłoski same przez się nie tworzą np. śmierć, martwy, mór, mrę itp., a więc wspólne są tu tylko dwie spółgłoski: mr. [...] W wyrazie mór, wstawiono ó. To ó jest wrostkiem.

Rdzeń o postaci, jak w typie pierwszym , otrzymywał wrostek nosowy -n-, który łącznie z samogłoską e w pozycji przed spółgłoską wytworzył w prasłowiańskim -ę-.

Wrostek, p. wyrazy I C.

I. Części wyrazów: [...] B. Słowotwórcze: [...] b) formalne: [...]

2) ★przyrostki (afiksy, sufiksy) słowotwórcze, części wyrazów, urabiające pewne ich kategorje, np. nazwy osób działających, czasowniki dokonane i t. p.: ★przedrostek (prefiks) dodany przed pniem, np. wy-jechać, ★wrostek (infiks) dodany w środku pnia i ★przyrostek (sufiks), dodany po pniu, np. płot-ek. Przyrostki ★żywe (produktywne), tworzące jeszcze dzisiaj nowe wyrazy, np. — nie w rzeczownikach odsłownych, jak np. wita-nie i ★martwe (nieproduktywne), np. bi-twa.

Istniejące w pewnych kategoriach nowe zamieszanie terminologiczne wywołało oczywiście chęć likwidacji istniejącego stanu rzeczy przez ustabilizowanie dla danych pojęć pewnych określeń. Ich projektu wraz z uwagami teoretycznymi dostarczył J. Karłowicz [...].

Etymologia — słowotwór: compositio — złożenie, radix — pień, praefixum — rostek, suffixum — przyrostek, infixum — wrostek, thema — osnowa, terminatio — końcówka.

Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].

Słowotwórstwo [...]; osnowa, temat (nie)zmienny; końcówka, przyrostek fleksyjny; wrostek, stopniowanie (bez)względne, proste, opisowe, rodzaj (nie)dokonany, jednokrotny, wielokrotny.