Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

znak zmiękczenia

Język: polski
Dział: Ortografia (współcześnie)

Cytaty

Spółgłoski nieforemne są takie, które w odmianie wyrazu zamiast się zmiękczać przez i lub znak zmiękczenia, zamieniają się zwykle na inne. Takiemi są te cztery: g, k, ch i h.

Gdy spółgłoska miękka znajduje się przed samogłoskami a, e, o, u, ę, ą, oznaczamy jej miękkość za pomocą i, dopisanego obok znaku spółgłoski twardej, np. ciało (ćało) ciepły [...]. We wszystkich tych wypadkach litera i jest tylko znakiem zmiękczenia, nie oznacza bynajmniej dźwięku samogłoskowego.

W środku wyrazu przed samogłoską kreska niknie, a pojawia się obok spółgłoski znak zmiękczenia i, np. łodzie, ci, dzi, si, zi, ni, bi, pi, fi, wi, mi, gi, ki.

To i nie jest samogłoską, lecz tylko znakiem zmiękczenia. Nie tworzy też ono osobnej zgłoski: bę-dzie (nie bę-dzi-e).

W wyrazie np. nieś, zgłoskotwórczą jest e, i zaś służy tylko jako znak zmiękczenia n.