terminów gramatycznych online
język łaciński
Język: polski
- Część pierwsza prawideł gramatycznych albo początkowania: Szum/1809
- Do czytelnika: Sty/1675
- O głoskach: Mroz/1822
- O wywodni słow w polszczyźnie: Prz/1816
- Przedmowa: Szum/1809
- Rozdział I. O wymawianiu łaciny na wzór polszczyzny: Kop/1778
- Słownik, cz. I (A - O): SWil/1861
- Słownik, t. 2: H-M: SW/1900-1927
- Słownik, tom I. część II. (G-L): L/1807–1814
- Słownik, tom IV (L-Nić): Dor/1958–1969
- Wstęp: ZwO/1924
- Wyobrażenie, pojęcie, wyraz, znaki pisarskie, głoska, zgłoska, podziały wyrazów: Czep/1871–1872
- Wyrazar: Prz/1816
Cytaty
Kto sie znajdzie táki, ktoryby sobie nie życzył umieć języki Grecki, Żydowski, Łáciński, Słowiáński, Niemiecki, Turecki.
Kto pozna dobrzé swój język, pozna łatwiej i obce. Przy rozwáżániu więc Polskiego języka, uczyć się będziemy Łácińskiego.
ŁACINSZCZYZNA, -i, ż., łacina, język łaciński, [...]. Alwar całej łacinszczyzny źrzódło i fundament. Mon. 73, 129.
W łacińskim języku jest wprawdzie tylko 25 następujących głosek: a b c d e f g h i k l m n o p q r s t u v w x y z; ale Polacy mają 38 głosek, ponieważ oni niektóre łacińskie, stosownie do ilości głosów języka swego przeinaczyli, i przeto liczbę powiększyli.
Wziąłem ja w mojej Grammatyce prawidła samego polskiego języka, bez łacińskiego; nie podzieliłem je na trzy tomiki i klassy, lecz jednym zawarłem.
Rzecz oczywista, że Język Łaciński ubogi za Romulusa i Numy, bogatszym się zstał za Scypijonow, jeszcze bogatszym za Augusta, za Marka Aurelijusza jeszcze bogatszym, jeszcze bogatszym za Waleryjana, i jeszcze bogatszym za Teodozego, i jeszcze bogatszym za samego Augustula.
Francuzi, Włochy, Hiszpanie nie potrzebują w tych względach wyszukiwać zakończek, bo je już mają z małą odmianą gotowe, wzięte z Łacińskiego Języka, z ktorego ich Języki powstały.
Przypuszcza się jeszcze wyraz łapa w stylu baraszkowym za rękę Człowieka gwałtownego lub przedajnego. W pierszem znaczeniu jest moje przysłowie z Łacińskiego: An nescis longas regibus esse manus? Czyliż nie wiesz, że Satrapy mają bardzo długie łapy? w drugiem, branie nienależytych zyskow, nazywa się modnie: łapowem.
Każdy prawie z tych narodów miał w mowie swojej brzmienia, które w języku łacińskim nie były znane.
Łaciński, a, e, p. od łaciny. Język łaciński. Kościół, obrządek łaciński, t. j. rzymski. Tłumaczyć na łacińskie.
[…] Tak np. w języku polskim wiele jest wyrazów łacińskich, ponieważ dawniéj w Polsce, podobnie jak w innych krajach, dzieła były pisane w języku łacińskim, używano téż tego języka w sądach, w wykładzie nauk w zakładach naukowych; nie mało téż przyjęliśmy z francuzkiego (co do strojów), z niemieckiego (co do rzemiosł), a nawet trochę i tatarskich wyrazów [...].
Latynizm, u, 1. lm. y zwrot mowy, właściwy językowi łacińskiemu, zwrot łaciński [...]
- Łacina, y, blm. 1. język łaciński: Ł. klasyczna, średniowieczna.
Łaciński 1. odnoszący się do mowy Rzymian starożytnych: Język, słownik Ł. Słownik łacińsko-polski. Tekst Ł. Gramatyka łacińska. Przełożyć na język Ł. Pismo w języku łacińskim.
Język portugalski należy do języków romańskich. Języki te powstały z języka łacińskiego, używanego w starożytnem państwie rzymskiem.
Łaciński -scy «dotyczący łaciny, odnoszący się do łaciny, związany z łaciną»: [...] ∆ Język łaciński p. łacina w zn. 1. [...] // L.