terminów gramatycznych online
zdanie niezupełne
Język: polski
- Część I. O znamionach: Jak/1823
- Część V. O pisowni: Jak/1823
- IV. Rozwój polskiej terminologii gramatycznej po Kopczyńskim: Kor/1961
- Nauka o składni: Kam/1870
- Nauka o zdaniu: Szob/1923
- O zdaniu pojedyńczym: Kras/1897
- Pisownia: Morz/1857
- Składnia: PolTerm/1921, Król/1922
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik, t. 8: Z-Ż: SW/1900-1927
Cytaty
Mniéjsze tedy zdania, będąc częściami tylko złożonego, są niezupełne.
Zdania nieskończone czyli niezupełne.
Urywek ... Zdanie niezupełne.
Zdania niezupełne, to są dwa takie zdania, które nawzajem potrzebują siebie i tylko razem z sobą, myśl zupełną wypowiedzieć mogą; najczęściej są nimi wtedy, gdy się rozpoczynają od spójników lub przysłówków odpowiadających sobie, jak np. jak, tak; im-tém.
Do zdań niezupełnych zaliczamy przede wszystkim zdania eliptyczne, t. j. takie, w których jeden lub kilka członków jest opuszczonych lub domyślnych. Opuszczenie domyślnego członka nazywa się elipsą.
[…] Zdania niezupełne i zdania anakolutyczne. […] Do zdań niezupełnych zaliczamy przede wszystkim zdania eliptyczne, tj. takie, w których jeden lub kilka członków jest opuszczonych lub domyślnych. Opuszczenie domyślnego członka nazywa się elipsą.
Zdanie [...] 8. gram. myśl, wyrażona słowami: Całą ta myśl: słońce jest świetne - nazywa się sądem, póki jest u mnie wewnątrz: gdy zaś ją drugiemu w słowach odmaluję, nazywa się zdaniem Kopcz. Zdanie twierdzące, przeczące, nawiasowe, pytające, główne, współrzędne, podrzędne, ściągnięte, niezupełne. Zdanie twierdzące, poświadczające, stanowiące. Troc.
Zdanie podrzędne i nadrzędne. Zdanie główne i zdanie poboczne. Zdanie podrzędne podmiotowe, orzecznikowe i określeniowe. Zdania określeniowe: przydawkowe, przedmiotowe i okolicznikowe. Zdania okolicznikowe: miejsca, czasu, sposobu, stopnia, celu, przyczyny, skutku, warunku i przyzwolenia. Zdania podrzędne: niepołączone, spójnikowe i względne. Równoważnik zdania. Zdanie niezupełne.
Zdanie niezupełne: pozbawione podmiotu lub orzeczenia, albo nawet i podmiotu i orzeczenia. Czem był Skarga? Kaznodzieją (był Skarga). Wszyscy na północ! (spieszą).
Zdaniem niezupełnem nazywa się zdanie, w którem myśl nie znajduje wszystkich potrzebnych do jej wyrażenia odpowiedników językowych; są to więc zdania z opuszczonem orzeczeniem lub podmiotem albo z wyraźnie brakującemi drugorzędnemi częściami zdania. Naprz. Skąd mi ten żal niewczesny? = Skąd mi przychodzi ten żal niewczesny?.
Niezupełne, p. zdanie III.
III. Zdania ze względu na budowę: A. ★pojedyncze (proste): a) zupełne: 1) ★nierozwinięte, np. rzemieślnik pracuje. 2) ★rozwinięte, np. pilny rzemieślnik pracuje ciężko. b) ★niezupełne wskutek elipsy (= wyrzutni) członu. 1) ★bezpodmiotowe, np. grzmi. 2) ★równoważniki zdań, np. Pożar! Tak!.
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Składnia: [...], spójnikowe, względne, niepołączone, bezspójnikowe, równoważnik, zdanie niezupełne.