Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

tempus imperfectum
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: Imperf., imperfectum, imperfektu
Język: łaciński
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

DonGl/1542, s. 205

Tempus – czas: praesens – niniejszy, imperfectum – przeszły niezupełny a. niespełny, perfectum przeszły zupełny a. spełny, futurum – przyszły.

Stat/1568, s. [108]

Imperfectum Pisałem.

Kn/1644 (I wyd. 1626), s. 873 (Index: 33)

Tempus Imperfectum Quartae, priscè in Ibam contracte. Custodibam, Gestibam, Lenibam, Saevibam, Scibam, pro Sciebam. Lucret. Ter. Vir.

Men/1649, s. 56

Indicativus ut plurimum sex tempora habet. Praesens, imperfectum, perfectum, plusquam perfectum, futurum primum seu circumscriptum, quod bene imperfectum vocari potest et futurum secundum seu simplex, quod perfectum dici potest.

Gut/1668, s. 135

Die Zeit, Czás, [Tempus]. Wie vielerley ist die Zeit? Fünferley. 1. Die Gegenwärtige Przytomny [Praesens.] 2. Die Fast vergangene niemal przeszły, [Imperfectum.] 3. Die Vergangene Przeszły [Perfectum.] 4. Die gantz vergangene Cále przeszły [Plusqvamperfectum.] 5. Die Künfftige Przyszły [Futurum.]

Gut/1669, s. 224-225

Die Zeit cżas. [TEMPUS.] Die Zeit ist Fünfferley. 1. Die Gegenwärtige Przytomny/ [Præsens.] 2. Die fast Vergangene nie mal przeszły/ [Imperfectum] 3. Die Vergangene Przeszły/ [Perfectum[] 4. Die Gantzvergangene / Cále przeszły / [Plusqvamperfectum] 5. Die Künfftige / Przyszły [Futurum].

[Czas. Czasów jest pięć. 1. Przytomny/ [Præsens.] 2. Niemal przeszły/ [Imperfectum] 3. Przeszły/ [Perfectum[] 4. Cále przeszły / [Plusqvamperfectum] 5. Przyszły [Futurum].]
Sty/1675, s. 64 (63-64)

DE TEMPORIBUS O Czásách.

Słowá języká Włoskiego máją dziesięć czásow jáko: [...] Imperfectum, niedoskonáły, przeszły.

Sty/1675, s. 92

Imperf. andavo szedłem.

Mon/1722, s. [78]

Uczyłem ist gleichsam imperfectum, náuczyłem Perfectum ich habe gelehret: náuczyłem był Plusquamperf. ich hatte gelehret.

Cell/1725, s. 39 Definicja

Ma też Verbum, w káżdem Modo, swe pewne Tempora, ktorych jest pięć. [...] Imperfectum [tákoż przez połowę Praeteritum) ktory w polskiem Języku wyznaczamy przez ałem: jáko jadałem, pijałem etc. Perfectum, ktory się też zowie Praeteritum, ktory wyrażamy, przez tem: v. g. ja uczyniłem, ja chodziłem. etc.

Kop/1778, t. I, s. 52

Czás przészły niedokonány: (imperfectum) Rodzaj Męski: Miałem, Niewi: miałám, Nijaki: miáłom.

Łaz/1861, s. 168 Definicja

Czas przeszły niedokonany (imperfectum) składa się, jak się to już przy czasowniku być wspomniało, ze starego imiesłowu czasownika trwało- lub częstotliwo-niedokonanego i słowa posiłkowego jestem, którego końcówka po wypuszczeniu jest przyrasta do imiesłowu lub innego słowa [...].

Mał/1863, s. 136

Starożytny język polski, jak i inne słowiańskie, bogatszy był niegdyś w czasy [...]. Miał bowiem prócz powyższych jeszcze dwa, t. j. aoristus i imperfectum, których tylko ostatnie i nieliczne ślady zachowały się w najdawniejszych naszych pomnikach.

Mał/1863, s. 136

Przykłady imperfektu przytaczam następujące: mołwiach pokój o tobie; - we słupie obłoka mołwiasze k nim.

Malin/1869, s. 546

W staréj greczyznie znajdujemy następujące formy czasu przeszłego: 1. Niedokonany (imperfectum). 2. Dokonany okréślny (perfectum). 3. Dokonany nieokréślny (aoristus). 4. Zaprzeszły (plusquamperfectum).

Malin/1869, s. 546

W staréj greczyznie znajdujemy następujące formy czasu przeszłego: 1. Niedokonany (imperfectum). 2. Dokonany okréślny (perfectum). 3. Dokonany nieokréślny (aoristus). 4. Zaprzeszły (plusquamperfectum).

Powiązane terminy