terminów gramatycznych online
verbum reciprocum
Język: łaciński
- De Pronomine: Men/1649
- Etymologia: SzyGram/1767
- O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675
- Syntaxis: Woy/1690, SzyGram/1767
- Słownik: Mon/1780
- Traktat II. O częściach dyskursu: Dąb/1759
- Zbiór nowych słów w tej gramatyce: Gddk/1816
Cytaty
Activum iterum et neutrum vel est absolutum ut miłuje/amo, idę/eo vel [verbum] reciprocum, quod particulam się seu accussativum pronominis reciproci siebie annexum sibi habet.
[Verba] Reciproca są te ktore z przykładániem namiestnictw / mi, ti, si, ci, vi, ábo mene, tene, sene, cene, vene, we wszystkich czásách: á w przeszłym doskonałym złożonym czáśie z pomocnym słowem Sono się formują. á Infinitivis przydáją pártykułę / Sene ábo si.
DE GENERE VERBORUM. 1. Słow rodzáje u Włochów są cztery. [...] Reciproca są te, ktore z przykładániem namiestnictw, mi, ti, si, ci, vi, ábo mene, tene [...] się formują.
Exemplum VERBI RECIPROCI.
Genitivum postulant [...]pleraque verba reciproca h. e. quae annexam sibi habent particulam się.
FORMA Konjugowania Recyprokow.
Reciproca, po Francusku, Reflechis zowią się u Francuzów te, ktore się tak nachylają jako czyniące, ále czyniące, ále przybierają pronomina Osobie w spadku oskarżającym.
Słowa ściągające się czyli Reciproca, to jest ktorym się przydaje się, kończące się na am, tak się też koniugują, jak czytam, tylko że zaimek się, rożnie się układa, jako to się wyda niżej w konjugacyi umyślnie na to położonej.
Przykład słow ściągających się zwanych Reciproca.
Słowa ściągające się czyli verba Reciproca, jako też inne składane z prepozycyi do [...] tenże spadek miewają, jak: swego cienia boi się.
Słowa [...] są wielorakie. Verbum activum. Słowo czynne. Verbum passivum. Słowo bierne. Verbum deponens. Słowo pokładne, które ma zakończenie bierne (terminationem passivam) à znaczenie czynne (significationem activam). Verbum auxiliare. Słowo posiłkowe. Verbum regulare. Słowo foremne. Verbum irregulare. Słowo nie foremne. Verbum personale. Słowo osobiste. Verbum impersonale. Słowo nie osobiste. Verbum neutrum. Słowo nijakie, t.[to] j. [jest] ani czynne, ani bierne. Verbum frequentativum, Carisio, iterativum. Słowo częstotliwe, czyli powtorzyste. Verbum reciprocum. Słowo zaimkowe etc. etc.
[Verbum] Reciprocum. [Słowo] Zaimkowe.