partykuła cząstka, słówko bez samodzielnego znaczenia

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Sty/1675
• Duch/1699
• Mal/1700
• Dąb/1759
• SkorM/1828
• Malin/1869
• Mał/1879
• Rozw/1923

Gdy jedná z tych pártykuł, álbo cząstek mi, ti, ci, ui, fi, lo, la, gli, li, le, ne, po wtorej personie ktorychkolwiek temporum, i liczby się kłáść będzie, tedy záwsze ostátna syllábá krotko wymawiána bywa, jáko Parligli, mow mu [...].

Wtoremu Comparativo przydáją pártykułę più więcej, più dotto uczeńszy.

Adverbium przysłowie jest ktore przymiot liczby, czásu, miejscá okoliczność i sposób przypominanej rzeczy określa i opowiáda. Są rożne, jáko naprzod Simplicia proste, z sámych siebie pochodzące, jáko: Hieri wczorá, Hoggi dzisiá [...]. Po wtore są też Composita złączone, ktore z przydátnych Imion rodzáju Niewieściego formują sie, przydájąc ostatnij wokale pártykułę Mente, á są te wszytkie kończące sie ná literę a, syllábę de, i te [...].

Y [...] záżywáją gdzie nie zá literę ále zá pártikułę idzie [...] ják to w tych słowách. il y est, jest on tám. il y va, idzie on tám.

Artykuł jest jedná pártikułá, lub cząstká komponowána, álbo z jednej litery z ápostrofem, álbo ze dwoch, álbo ze trzech liter.

Przysłowia złożone álbo skomponowáne z przydátnych Imion formują się, przydájąc partykułę ment [...] v. g. Sage, mądry; sagement, mądrze.

Uwáżać trzebá że nie záwsze pártykułá En jest prepozycya, bo tráfi się często że jej záżywáją zá Namiestnictwo relativum, żeby nie powtárzáć przeszłego słowá rzeczonego, jáko może łátwo znáć z nástępujących przykłádow. Ce vin-là est fort bon, donnez m'en. To wino jest bárzo dobre, dajcie mi go.

Imióná własné nie záżywáją ártykułu. tylko ná znák Rodzącégo i Odbiérającego spadku dobiéráją pártykuły de [...], ná znák záś dającego przybiérają pártykułę à.

Cztéry [...] są w słowie sposoby [...]. Nic záś po tym, że niektórzy Grámmátycy [...] áż ich siédm naznáczyli, gdyż Optatif, to jest życzący, nie ma nic odmięnnégo od przyłączájącégo, tylko że pártykuły życzącé dieu veuille que, álbo podobné, nie przyłączáją sie do czásu doskonáłégo, áni przyszłégo.

Przysłowia z Kárdinálnéj liczby. Formują sie z pártykuły fois z liczbą kárdinálną ták: une fois raz. deux fois etc.

Artykuł jest jedna partykuła, lub cząstka komponowana, albo z jednej litery z apostrofem, álbo ze dwoch, álbo ze trzech liter. Artykuł powinien zawsze przodkować Imiona, żeby znać przez to, jakiego są rodzaju, w jakiej liczbie, i w jakim kazusie, czyli w spadku.

Także spadkow takowemi partykułami [będę znaczył], nom. mianujący; gen. rodzący; dat. dawający; ac. oskarżający; voc. wzywający; abl. oddawający; albo też jedną literą N. G. D. A. V. A.

Jako partykuła zaprzeczająca i przed dwoma spółgłoskami, wymawianie अ a, mocno się zbliża do głosu długiego आ â.

[...] S piérwiastków drugiego szeregu powstają zajimki, wszystkie piérwotne przyjimki, spójniki i partykuły; te nazywámy piérwiástkami zajimkowemi, albowiem one bez wyjątku wyráżąją w ogóle pewne pojęcie zajimkowe, które tkwi więcéj lub mniéj ukryte w przyjimkach, spójnikach i partykułach. Żaden s pojedyńczych zajimków nie dá się sprowadzić tak co do znaczeniá, jako i co do formy na coś ogólniejszego, lecz każdego pojedyńczego zajimka temát skłanianiá jest zarazem jego piérwiástkiem [...].

[...] Zdaje mi się, żeby nie náleżało mięszać naszego przyjimka za s przysłówkiem pytającym zá [...] dlá tego, że widocznie zostaje w etymologicznym związku z hebrajską partykułą ha, którá w hebrajskim to samo znaczy, co nasze záli, azáli, gdzie jeszcze dodano przyrostek pytający li [...].

W polskim języku pełnogłoski (vocales, samogłoski) prawie wszystkie istnieją jako osobne wyrazy, ale tylko jako partykuły: a e i u o, nawet y jako wykrzyknik; inne głoski wyjątkowo, i także tylko jako partykuły: z (s), w itp.