Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rzeczownik nijaki

Język: polski

Cytaty

[...] przetwarzając zatém rzeczowniki żeńskie i nijakie na wyrazy zdrobniałe, uskuteczniamy dwa działania [...].

Wzór drugi podrzędny rzeczowników rodzaju nijakiego liczby pojedyńczej […] Które rzeczowniki nijakie obejmuje wzór drugi? […] Wzór drugi podrzędny obejmuje rzeczowniki zakończone na e, rzeczowniki zakończone na o, mające za głoskę naczelną spółgłoskę k, na koniec rzeczowniki zakończone na ie [...].

Celownik na -u służy tylko: 1. Wszystkim Rzeczownikom nijakim; np. dobru, pytaniu, kaczęciu.

§. 451. Przyrostki o i je tworzą najpierwotniejsze rzeczowniki nijakie, z pierwiastków. mleko (młk), pióro (pr), zioło (zieł).

[…] S tym wszystkim pogłos s urábiá temáta w starosłowiańskim w skłánianiu niektórych rzeczowników nijakich […].

Grecko-łacińskie rzeczowniki nijakie, kończące się w mianowniku liczby pojedyńczéj na mma, odrzucają końcowe ma i przechodzą do rodzaju męzkiego s końcowym pojedyńczym m […].

Do deklinacyi II. należą rzeczowniki nijakie, zakończone w Iszym prz. l. poj. na o albo na e: dzieło, wiano, miasto, pole, jaje, serce.

Głoska ó (o pochylone) zbliża się w wymawianiu do u. Należy ją pisać w następujących formach: [...]

3) W Dopełniaczu liczby mnogiéj rzeczowników żeńskich i nijakich z ostatnią tematową słabą lub płynną.

Zakończenie ay. I. a) Przyswojone rzeczow. z łacińskiego i greckiego, tam nijakie a u nas męskie, mają w 1. przyp. l. m. — a (na 1. miejscu) obok — y.

W 2 przyp. l. m. rzeczowników żeńskich na a i nijakich na e: [...] pole - pól i t. d.

§ 39. Suf. -iwo rzeczowników nijakich różnego pochodzenia: od rzeczowników, od czasowników, niektóre zaś wydają się pierwotnemi np. łuczywo BB. (por. łc. lux).