imiesłów przeszły bierny

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Mucz/1825
• Szt/1854
• Łaz/1861
• Kr/1897
• Kr/1917
• Nitsch/1923

O czasowaniu bierném. Mówiliśmy wyżéj […], że słowa polskie nie mają osobnego zakończenia na wydanie formy biernéj, jednakże słowa czynne, i niektóre nijakie, mają dwie formy bierne: 1) imiesłów przeszły bierny na any, ony, ty; i 2) czas przeszły nieosobisty na no albo to zakończony [...], np. czytany, niesiony [...]. Te więc formy dopomagają nam w części do wydania tych względów, które inne języki przez osobne na słowa bierne odmiany wyrażają.

Imiesłów przeszły niedokonany i dokonany bierny kończący się na: ny, na, ne, w niektórych słowach na: ty, ta, te, i [...] w niektórych na: ły, ła, łe, np. chwalony, a, e; bity, a, e [...] legły, a, e.

Imięsłów przeszły nieosobisty bierny niedokonany i [...] dokonany, kończący się na: o, np. chwalono, uczono się i t. d.

Imiesłowy […] przeszły […] bierny: golony-a-e, robiony-a-e […].

Rzec, osn. rzek-, m a formy [...]: Imiesł. teraźń. rzekąc, imiesł. przeszły bierny rzeczony, przerzeczony = wyż. wymieniony. Imiesł. teraźń. bierny rzekomy, a, e. Prócz tego były formy: rzkę, rzkąc, nie rzkąc, obok nie rzekąc i arzkąc (połączenie spójnika a z imiesłowem rzkąc, często spotykane w zabytkach staropolskich).

Do osnowy bezokolicznika należą następujące formy: 1. Bezokolicznik. 2. Imiesłów czynny czasu przeszłego. 3. Imiesłów czynny czasu zaprzeszłego. 4. Imiesłów przeszły bierny. 5. W staropolskim należał tu jeszcze czas przeszły chwilowy (aoryst)

Imiesłów przeszły bierny słów tej gromady ma przyrostki -ty lub -ny.

W imiesłowie przeszłym biernym tu i ówdzie formy na -ony [...] obok znacznie przeważających na -ty [...].