terminów gramatycznych online
spójnik łączny
Język: polski
- Część II. Rozdz. 3. Nauka o zdaniu (Składnia): Jes/1886
- Część III. Składnia rządu: Mucz/1825
- Nauka o znaczeniu wyrazów (semantyka): Szob/1923
- O zdaniu pojedyńczym: Kras/1897
- O zdaniu złożonym: Kras/1897
- O zdaniu złożoném: Gr/1861
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik, tom IV (L-Nić): Dor/1958–1969
- Słownik, tom VIII (S-Ś): Dor/1958–1969
Cytaty
[…] Ze spójników łącznych, jeden położony, wyciąga za sobą drugiego; np. luboś na karę zasłużył, atoli ci daruję […].
Spójniki spółrzędne są:
1.Zestawne, wyrażające zestawienie dwóch lub więcéj myśli na podstawie podobieństwa i pokrewieństwa:
a) Łączne: i, także, téż, tudzież, oraz, nadto, czyli, n. p. Nie dosyć być godnym szacunku, trzeba téż umieć się podobać. Żółkiewski 1620 pod Cecorą zginął i Polacy pobici zostali (Lel.).
Jeżeli jedno ze zdań współrzędnych wchodzących w skład zdania złożonego, jest tylko dalszym ciągiem czyli rozszerzeniem drugiego, wówczas i zdania i spójniki, któremi je spajamy, zowiemy [spójnikami] łącznemi.
Spójniki (i przysłówki), któremi spajamy zdania łączne są następujące.
[…] Ogólne prawidło co do połączenia kilkakrotnych członków zdania jest następujące: a) Członki współrzędne albo się oddzielają krótkim przestankiem mowy, (który na piśmie oznacza się przecinkiem), albo też łączą się za pomocą spójników łącznych: — i, a, ni, ani, albo, lub, czyli, czy.
[…] Zdania współrzędne łączne albo wcale się nie łączą z sobą formalnie, albo łączą się za pomocą spójników łącznych: — i, a, albo, lub, czyli, czy, ani, ni, oraz za pomocą spójników łącznych podwójnych: i — i, albo — albo, czy — czy, ani — ani, nie tylko — lecz itp.
Spójniki łączne: i, oraz, tudzież, też, także, lub, albo, czyli, to jest, jak oto, mianowicie.
Łączny, p. spójnik; stosunek, p. zdanie III.
★Spójniki (coniunctiones) - wyrazy łączące części zdania pojedynczego lub złożonego: a) łączne, np. i, oraz; b) wynikowe, np. dlatego, przeto, więc; c) przeciwstawne: 1. współrzędne, np. a, i, 2. podrzędne, np. że, aby, ponieważ.
I Łączny [...] 2. «łączący, spajający»: Członki współrzędne albo się oddzielają krótkim przestankiem mowy, (który na piśmie oznacza się przecinkiem), albo też łączą się za pomocą spójników łącznych i rozłącznych: i, a, ni, ani, albo, lub, czyli, czy. KRASN. Składnia 145. [...] // L.
Spójnik m III jęz. [...]: Wśród spójników współczesnego języka polskiego do najczęściej używanych należą następujące: 1) Spójniki łączne: i, oraz, tudzież, też, także, lub, albo, czyli, to jest, jak oto, mianowicie. 2) Spójniki wynikowe: dlatego, przeto, zatem, tedy, więc, toteż. 3) Spójniki przeciwstawne: a, ale, lecz, jednak, przecież, wszakże. SZOBER Gram. 105.