Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopień

Hasło w cytatach: stopiéń, stopnie
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)
  • IX Obejmujący stopniowanie przymiotników: Żoch/1838
  • Odmienne części mowy: Lerc/1877
  • Przypisy do grammatyki na klasę III: Kop/1783
  • Rozdział IV. O składni: Kop/1783
  • Zawierający wyliczenie imion, odmieniających się przez przypadki, jich odmiany i nazwisk: Żoch/1838

Cytaty

Jedén wyráz rządzi drugim, już względém Przypádku, już względém Stopnia, już względém Trybu. Żebyśmy jaśnie poznali, który wyráz czém rządzi, idźmy porządkiém wiadomych nám ośmiu części mowy.

Wszystkié stosunki Imión, jako to: Rodzáj, Liczba, Stopiéń, Przypádek, zamykają się i wydają przez różné jednégo wyrazu, w różnym stosunku wziętégo, zakończénié [...].

Stopniowanie jest przeprowadzenie wyrazu przez zmianę znowu inną [niż odmiana przez przypadki]; którą odmianą przez stopnie, czyli stopniowaniem nazywamy. Téj odmianie podlegają rzeczowniki i przymiotników. Rzeczowniki, jako malujące rzeczy, same się siłą swoją stopniują. Stopni rzeczowników mamy pięć np. koń, konik, koniczek, konisko, konina.

Stopni przymiotników jest trzy głównych.

W gramatyce rozróżniamy trzy stopnie: stopień pierwszy czyli równy, stopień drugi czyli wyższy, stopień trzeci czyli najwyższy.