terminów gramatycznych online
dodanie liter
Język: polski
- Części mowy odmienne: Malecz/1882
- Część druga prawideł gramatycznych, czyli odmiennia: Szum/1809
- O składni w ogólności: DwBg/1813
- Zdanie ósme: Klecz/1767
Cytaty
Owszem, kształty dobrze mowienia (Figurae Grammaticae) Znajdują się wszystkie w mowie Polskiej, mało co, albo nic nie rożniące się od sposobu Grekow i Łacinnikow. [...] Jest paragoge, to jest dodanie liter na końcu słow. Na przykład: Źrebiec, weźmij, zamiast Źrebię, wezmi.
Słowa częstotliwe formują się z jednotliwych, albo przez dodanie syllab, np. pisać, pisywać, albo przez zamianę syllab, np. strzelić, strzelać.
Cztéréma sposobami zachodzić może odmiana w słowie: dodaniém, ujęciém, przełożeniém lub zamianą i rozdzieleniém jednéj zgłoski na dwie, lub zbiciém dwóch na jednę.
Gdy bez odmiany w znaczéniu, zachodzi jaká odmiana wpisaniu i wymáwianiu kilku słów w jednę mowę złączonych; taká odmiana zowié się Postacią zewnętrzną mowną, co się czyni przez dodanié, ujęcié lub przełożenié.
Dodanié głosek może być już na początku, np. poranek zamiast ranek lub rano: już we śrzodku, np. ojciec zamiást ociec: już na końcu, np. światłość zamiást światło.
Imiesłów czynny, który się kończy na: ący-ąca-ące, formuje się od osoby 3-éj liczby mnogiej czasu teraźniejszego przez dodanie cy-ca-ce, np. (oni, one), działają-cy-a-e.