Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

mowopisownia polska

Hasło w cytatach: mowopisownia
Język: polski
Dział: Fonetyka, Pisownia (współcześnie)
  • Główne podstawy mowopisowni polskiej: Oż/1883
  • Mowopisownia polska (Grammatica Polonica): Oż/1883
  • Prawidło nawiasówek dla wyrazów cudzoziemskich: Oż/1883
  • Uwaga i naukowy rozbiór tego tytułu naszych książek: Oż/1883
  • Zachęta do troskliwego poprawiania i pielęgnowania pisowni polskiej: Oż/1883

Cytaty

Pytanie: Na czem się opiera mowopisownia polska? Odpowiedź: Na abecadle łacińskiem przyjętem i upowszechnionem.

Jeżeli będzie poprawionem abecadło i mowopisownia jak wskazał powyżej pan Szopowicz, dalej w duchu wiesczym zapowiada wielką sławę dla narodu polskiego [...].

Zatem w połączeniu tych razem oddaje się rzecz całą przez głosomownię. Ale i ta nazwa może wstępny dział tej nauki obejmować tylko właściwie, a drugi pisownia zostaje, nie objętym jescze, więc trzeba objąć ogólnie i razem, nauka mowy i pisowni jest u nas właściwie mowopisownią polską, a nie grammą, ani grammatike niezrozumiałemi dla Polaka

Mowopisownia polska. (Grammatica Polonica). Jest nauką najpierwszą i najpotrzebniejszą do innych, która najprzód uczy mówić i pisać poprawnie i prawidłowo, w swych ojczystych zdaniach i okresach, osobliwie, trzyma się swojskiego i własnego porządku, i tem się różni właśnie, od innych wszystkich nauk, które mogą być wspólnemi pod pewnym względem z obcemi; mowa zaś inną jest każdego narodu, zatem inne ma prawidła i pisownię swoją.

Prawidło nawiasówek dla wyrazów cudzoziemskich. Utarte wyrazy polskie, i mniej utarte a potrzebne w naukach i dziełach polskich [...] mają pierwszeństwo przed obcemi, jako to: "Dzieje narodu polskiego" (łac. Hist. nat. pol.). Krócej jeszcze lepiej: "Dzieje Polski". (Historia polonica). [...] Na (logos (mowa), Filologus). Miłośnik mowy, (Filologia) dosłownie Miłośnictwo mowy lub zamiłowanie się w niej znaczy. Mamy właściwiej po polsku: "Mowoznawca, Mowoznawstwo". Mowopisarz (logographos) Mowopisownia i t. d. Głos (gr. fonē). Głoskozbior (gr. lat. fonetica). Głoskozbiorowy (fonetikos). Fonetyczny potwór. "Głosomównia" (Fonologia).