terminów gramatycznych online
stopniowanie względne
Język: polski
- Część trzecia. Rzecz o słowach: Such/1849
- IV. Rozwój polskiej terminologii gramatycznej po Kopczyńskim: Kor/1961
- Nauka o wyrazach. Nauka o znaczeniu wyrazów: Król/1922
- Nauka o wyrazie: Kl/1939
- Nauka o znaczeniu wyrazów (semantyka): Szob/1923
- O przenośniach: Rew/1845
- Semantyka: PolTerm/1921
- Słowniczek: Gaert/1927
Stopniowanie. [...] Wyróżnia się stopniowanie nierelacyjne (bezwzględne lub absolutne) i relacyjne (względne). Stopniowanie [...] relacyjne [...] wyznacza intensywność poprzez porównanie z innymi przedmiotami lub stanami tychże przedmiotów.
Cytaty
(*) Dla uzupełnienia sposobów stopniowania czyli podwyższania, lub zniżania [...], winienem w krótkości nadmienić, iż jest dwojakie: a. [stopniowanie] Względne b. Bezwzględne.
a) Piérwszego używamy, gdy mamy wzgląd czyli, gdy porównywamy. Porównywając dwie rzeczy pojedyncze [...], używamy stopnia wyższego, np. Miasto Radom jest piękniejsze, niż Kielce [...].
Względne stopniowanie wysławia różną ilość przymiotu na przedmiocie w porównaniu z innémi przedmiotami; np. twardy orzeczh, twardszy orzech, najtwardszy orzech.
W stopniowaniu względném cechą stopnia wyższego, jest narostek: -éj, mięczkące poprzedzający przegub twardy; np. bogato-(o) bogaci-éj.
Przymiotnik. Stopniowanie przymiotników. Stopniowanie względne i bezwzględne. Stopniowanie proste i opisowe. Stopień równy, wyższy i najwyższy.
Stopniowanie porównawcze np. „silniejszy niż tamten” wyraża stosunek względem cechy i przedmiotu - stanowi więc stopniowanie względne.
Stopniowanie względne określa cechę przedmiotu przez porównanie jej z takąż cechą innych przedmiotów lub innemi cechami tego samego przedmiotu.
Stopniowanie ★względne, np. długi, dłuższy, najdłuższy i ★bezwzględne, np. długi, przydługi, bardzo długi i t. p.; ★proste, np. piękny, piękniejszy i t. p. i ★opisowe, np. rycerski, bardziej rycerski, najbardziej rycerski.
Względne, p. stopniowanie; p. zaimki; p. zdanie III.
Jest to tzw. stopniowanie względne. Te formy stopnia tworzą się przy pomocy przyrostka -szy (np. lepszy, gładszy), -ejszy (np. zdolniejszy) oraz przedrostka naj- (np. najlepszy, najzdolniejszy).
Formy stopniowania względnego przysłówków tworzą się przez dodanie przyrostka -ej [...] dla stopnia wyższego oraz przedrostka naj- dla stopnia najwyższego.
Trochę tylko osobliwszych terminów przynosi o ograniczonym zresztą zakresie podręcznik F. Żochowskiego [...].
Thema — jądro, terminatio — końcówka, comparatio — stopniowanie względne, gradus incomparabilis — bezwzględne.
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Słowotwórstwo [...]; osnowa, temat (nie)zmienny; końcówka, przyrostek fleksyjny; wrostek, stopniowanie (bez)względne, proste, opisowe, rodzaj (nie)dokonany, jednokrotny, wielokrotny.