Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

adiektyw

Hasło w cytatach: adiectiwá, ádiektif, ádiektiw, ádiektiwá, ádiektywá, adiektywy, adjektif, adjektyw, adjektywa
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
  • O etymologii: Mal/1700
  • O syntaxie: Mal/1700
  • Słownik: Kor/1961
  • Zebranie krótkich nauk. Jako te części mowy zgadzać się powinny (O syntaxie): Dąb/1759

Cytaty

W których zaś przed u jest ea, té odmięniają eauelle, náp. beau piékny, belle piékna [...]. Tu [...] notuj, iż ile rázy nástępuje po [t]akich ádiektywách substántif [...], choć substántif jest męskié, to sie adjektif kłádzie niewieścié.

Adiektyw tout nástępując po Superlátiwie, nie może mieć przed sobą, pártykuły des, ále de w obu liczbách.

Istotné poprzédza lubo przyrzutné [...]. Ztąd sie jednák odcináją [...]. Te ádiektiwá tout, plusieurs [...]. náp. tout homme káżdy człowiek. [...] Adiektiwá kolorów kłádą się zá istotnymi [...]. Tósz czynią Adiectiwá [...]. náp. [...]. l'eau tiède woda letnia.

Uczęstnictwo Ciérpiącé, któré sie téż názywa Supinęm, niby to wywrotkię, jákoby coś ná wznák wywrócónégo, jest prawdziwie ádiektiwęm; á przecię sie pospolicie nie odmięnia.

Jeżeli sie záś męskié ádiektif nie kóńczy na e, to z niego piérwéj trzebá uczynić, niewieścié, á dopiéro mu przydáć ment náp. heureux. szczęśliwy.

Powtore te adjektywa tout, plusieurs, même poprzedzają nap: tout homme, każdy człowiek; plusieurs animaux, niemało zwierząt [...].

Uczestnictwo cierpiące, któré sie też nazywa Supinem, niby wywrotkiem, jakoby coś ná wznak wywroconego, jest prawdziwie adjektywem; á przecię się pospolicie nie odmienia.

§ 9. Odmienność terminologii Rotera od dotychczasowej polega na tym, że była ona co prawda genetycznie łacińska, ale czasem przynajmniej zewnętrznie spolszczona. Powiada on mianowicie na karcie B8. ״Niemcy bez tych artykuł der — ten, die — ta, das — to, abo też słówka ein ani swych adiektyw, ani substantyw używać nie mogą".

To zainteresowanie się nią jest w omawianym okresie czasu szczególnie znamienne, a przeprowadzona jej krytyka w stosunku do Duchênebillota budzi ciekawość, jak wyglądała ona u samego Malickiego [...].

Nomen substantivum proprium — imię istotne, substantyw (s. 70), własne, appellativum — pospolite, adiectivum — przyrzutne, adiektyw (s 74).

Przeprowadzona jej krytyka w stosunku do Duchênebillota budzi ciekawość, jak wyglądała ona u samego Malickiego, bo każe się spodziewać u niego i pod tym względem szeregu zmian.

Terminologia. Litera vocalis — wokala [...].

Nomen substantivum proprium — imię istotne, substantyw (s. 70), własne, appellativum — pospolite, adiectivum — przyrzutne, adiektyw (s. 74). numerale cardinale — liczba (s. 85) zawiesista, ordinale — porządkowa.

Adiektyw 16, 21, 25, 28, 33, 36, 37, 38.