Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

postać dokonana

Hasło w cytatach: postaci dokonane
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)

Cytaty

Według zmiany wewnętrznego znaczenia, wszelki Czasownik polski jest dwulicowy, mając postać niedokonaną i dokonaną; [...] druga oznacza stan lub działanie spełnione i skończone.

Trzy ostatnie słowa t. j. dokonane, niedokonane, częstotliwe, mianowane są przez niektórych gramatyków postaciami słowa, jako to: postać dokonana, postać niedokonana, postać częstotliwa.

Видовъ четыре: 1) Несовершенный postać niedokonana, 2) совершенный, dokonana; 3) однократный, jednotliwa; 4) многократный, częstotliwa.

§ 255. Postaci słów. Czynność, jaką słowa wyrażają, może być albo niedokonaną czyli do końca niedoprowadzoną, albo też dokonaną; podług tego i słowa mają postać niedokonaną, jak np. czytać, nieść, robić, szukać, cierpieć...; lub też postać dokonaną, jak: przeczytać, zanieść, przynieść, zrobić.

Prócz takiej postaci niedokonanej słów spotykamy często i postaci dokonane, np. przeboleć, zmężnieć, porachować, zażartować.

Przeciwstawienie: pisać - napisać, przepisywać - przepisać, czytać, przeczytać [...] pokazuje nam dwie postaci czasownika: niedokonaną i dokonaną.