terminów gramatycznych online
Cytaty 13 poz. Szt 1854 Rozdział IX. O przysłówku
Przysłówki pochodne czyli niewłaściwe są te, które się z innych części mowy formują, a przeto oprócz przysłówkowego, przyjmują także bardzo często inne nieprzysłówkowe znaczenie, np. grubo, biało, czarno, ciepło, zimno, gorąco i t. d.
Przysłówki właściwe są te, które od innych części mowy nie pochodzą, i nigdy nie przyjmują innego znaczenia, jak tylko przysłówkowe, np. bardzo, dość (dosyć) i t. d.
Przysłówki tak jak inne części mowy są rozmaite, mają różne nazwiska, i dzielą się rozmaicie; atoli najgłówniejszy ich podział jest na właściwe i pochodne, czyli niewłaściwe, np. nie, tak, dobrze i t. d.
Ta część mowy nazywa się dlatego przysłówkiem, że się zwykle przy słowie kładzie, lubo także przy innych częściach mowy bywa bardzo często używany, np. gdzie idziesz? tu połóż!
Przysłówki czasu, np. dopiéro, dopóki, drzewiéj.
Przysłówki miéjsca, np. tu, tam, owdzie.
Przysłówki właściwe dzielą się według naturalnego porządku pięciorako, jak następują: 1. Przysłówki czasu [...]. 2. Przysłówki miéjsca [...]. 3. Przysłówki pytania [...]. 4. Przysłówki twierdzenia [...]. 5. Przysłówki przeczenia.
W języku polskim przysłówek przeczący musi być wyraźnie położony w każdéj myśli przeczącéj, chociażby nawet w téjże myśli znajdowała się inna część mowy przecząca, np. nikogo nie ma.
Przysłówki pochodne, czyli niewłaściwe, dzielą się według części mowy od których pochodzą, dają się nawet postrzegać w nich niektóre odmiany: rodzajowe, liczbowe, przypadkowe, stopniowe i t. d.
Przysłówki rzeczowne są właścwie rzeczowniki ułomne i nieułomne, użyte w znaczeniu przysłówkowym.
Stopniowanie przysłówków przymiotnych i innych. Przysłówki osobliwie przymiotne i imięsłowowe stopniują się według potrzeby i zwyczaju narodowego bardzo często i właśnie tak, jak przymiotniki przyjmując trzy zwyczajne stopnie: równy, wyższy i najwyższy.
Przysłówki zaimkowe formują się od zaimków dzierżawczych, ukazujących, pytających, ogólnych i t. d.; częścią sposobem przysłówkowym, częścią za pomocą przyimków, częścią przez złożenie z innemi wyrazami, np. samotnie, pomojemu, powaszemu.
Rząd przysłówków. Znajduje się wiele przysłówków, które rządzą przypadkami, stopniami, czasami i t. d.