terminów gramatycznych online
atrybut
Język: polski
Geneza: łac. attributum 'przyłączone, dodane, włączone'
- Część I (wstępna): Jes/1886
- IV. Rozwój polskiej terminologii gramatycznej po Kopczyńskim: Kor/1961
- O zdaniu wykształconém czyli określoném: Gr/1861
- Składnia: Mał/1863, Mał/1879
- Słowniczek: Gaert/1927
- Wstęp: KarłT/1885
Cytaty
UWAGA. Określenie podmiotu tak rzeczowne jak przymiotne jest przydatkiem czyli atrybutem.
Przydawka (atrybut), t. j. jakiekolwiek imię przymiotne, stawione przed rzeczownikiem albo po rzeczowniku, na pytanie jaki? czyj? który? celem wyrażenia szczególnéj jakiéj jego właściwości, zgadza się z nim w liczbie, w przypadku, w rodzaju, a nadto — przy męskich rzeczownikach — i w formie (osobowéj albo rzeczowéj). np. Wielki człowiek; Bolesław IIgi; imiona nasze.
Przydawka (epitet czyli atrybut), t. j. jakiekolwiek imię przymiotne, stawione przed rzeczownikiem albo po rzeczowniku na pytanie jaki? czyj? który? celem wyrażenia szczególnéj jakiéj jego własności, zgadza si z nim w liczbie, przypadku, rodzaju, a nadto w sferze męskich rzeczowników, i w formie (osobowéj albo rzeczowéj).
Niektórzy używają systemu mieszanego: jedne pojęcia nazywają terminami spolszczonymi, inne obcymi, używając ich in сrudo. Oto np. w ostatnich wydawnictwach krakowskich spotykamy się z taką nomenklaturą: „Niektóre masculina z nomin. na -a”. „W znaczeniu vocativu, accusativu”. „Nominativus w funkcyi innych przypadków”. „Formy genetivu”. ,,W genetivie”. „Uważa formę tę za adjectivum”. ,,Partic., praeter. pass., nomin. sing. masc.” „Predykatywnie.” „Attrybuty”. „Feminina, masculina, neutra”.[...] Czemu nie piszą np. attributa, kiedy piszą masculina?
Wszelki przymiotnik (oraz zaimek, liczebnik i imiesłów), zgadzający się ze swoim rzeczownikiem w rodzaju, liczbie i przypadku, nazywa się: Przydawką albo z łacińska Atrybutem.
Atrybut, p. zdanie I.
C. ★Określenia: a) ★przydawka, określająca właściwość: 1) ★przydawka przymiotna (atrybut, atributum), np. dobry (chłopak); 2) przydawka rzeczownikowa: a) ★dopowiedzenie (apositio), np. (miasto) Lwów; b) ★dopełniacz, np. (okolice) Lwowa; c) rzeczownik z przyimkiem, (człowiek) ze wsi.
Składni poświęcona była książeczka S. Gruszczyńskiego.
Terminologia. Propositio simplex — zdanie pierwotne, gołe [...], obiectum — przedmiot, obiekt dopełniający, dopełnienie, obiectum adverbiale — adwerbialny, przysłówkowy, dokładniej określający, przysłówek adwerbialny, attributum adiectivum — przydatek, atrybut [...].