terminów gramatycznych online
wyraz niesamodzielny
Język: polski
- Nauka o wyrazach. Nauka o znaczeniu wyrazów: Król/1922
- Nauka o znaczeniu wyrazów (semantyka): Szob/1923
- Semantyka: PolTerm/1921
- Słowniczek: Gaert/1927
Cytaty
Wyrazy samodzielne i niesamodzielne.
Wszystkie wyrazy w naszej mowie dadzą się podzielić na dwie grupy: 1. Wyrazy samodzielne t.j. takie, które same przez się mają wyraźne znaczenie (ojciec, dom, praca, żyję, dobry, śpiewać, pięknie itd.). 2. Wyrazy niesamodzielne zaś nie mają same przez się znaczenia wyraźnego (do, od, przez, gdyż itd.). 1. Wyrazy oznaczające przedmioty (rzeczownik). a) Wyrazy oznaczające cechy przedmiotów (przym., czas.). b) wyrazy oznaczające właściwości cech (przysłówek i imiesłów przysłówkowy. [....] Wyrazy, które oznaczają przedmioty niewyraźnie, ogólnikowo, np. on, tamten, nic, coś.... są rzeczownikami zaimkowemi. Wyrazy oznaczające liczbę: pięć, sto, tysiąc... są rzeczownikami liczebnemi. (Szob.)
Pojęcia stosunków rozwijają się na podłożu tych związków, jakie świadomość ustala między wyobrażeniami i pojęciami przedmiotów, właściwości, czynności i stanów, są więc wtórnemi składnikami myśli, a wyrazy, które je oznaczają, występują zawsze w łączności z wypowiedzianemi lub choćby tylko domyślnemi wyrazami, oznaczającemi wyobrażenia i pojęcia przedmiotów, właściwości, czynności lub stanów, nie posiadają wskutek tego samodzielności i nazywają się wyrazami niesamodzielnemi, nap. ale, i, od, pod, nad, z...
Niesamodzielne, p. wyrazy II.
II. Wyrazy jako całości ze względu na znaczenie (części mowy): A. Wyrazy ★samodzielne: 1. imiona (nomina): a) ★rzeczownik (substantivum), b) ★przymiotnik (adiectivum), c) ★liczebnik (numerale); [...] B. Wyrazy ★niesamodzielne: 1) ★przyimek (praepositio); 2) ★spójnik (coniunctio); 3) ★wyrazki, ★partykuły.