verbum deponens

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Bart/1544
• Stat/1568
• Mora/1592
• Don/1595
• Kn/1644 (I wyd. 1626)
• Don/1649
• Men/1649
• Woy/1690
• Cell/1725
• Fook/1768
• Mon/1780
• Prz/1816
• SkorM/1816
• Malin/1869

ODKŁADAJĄCY gram. deponens verbum okładające (! - tak, zam. „odkładające”), ut amor; amaris R O1 (mp); odkładające, Co jedno znamię odłożą a drugie przyjmują deponencia verba RN (k. tyt.); [...] R i6v (md). Zob. KŁAŚĆ, ODŁOŻONY.

Deponentia et communia ignorat lingua Polonica, verum habet eorum loco verba proprio nomine carentia. Commode neutra passiva dici poterunt. Ea autem sempre assumunt particulam sie, ut Dziwuie sie/ miror.

Undè in prima Coniugatione formantur praeterita perfecta passivorum et Deponentium Verborum?

Pierwsza ktora jest? ktora w Skázującym obyczáju czásu niniejszego, liczby máłej, wtorej osoby, w słowie spráwującym i oddzielnym a przedłużone ma przed ostáteczną literą s. W cierpiącym w Pospolitym i w pokłádájącym przed ostáteczną syllábą jáko miłuję miłujesz, jestem miłowan jesteś mił.

Prima quae est? quae indicativo modo tempore praesenti, numero singulari, secunda persona, verbo activo et neutrali a productam habet ante novissimam literam s. Passivo, Communi et Deponenti ante novissimam syllabam ris, ut amo amas amor amaris.

Habet tamen quoddam praeteritum participii seu gerundii, desinitque in ʃʒy praecedente quacumque consonante respondetque praeterito participii verborum Latinorum deponentium.

Prima quae est? quae indicativo modo tempore praesenti, numero singulari, secundae personae, in verbo activo et neutrali a productam habet ante novissimam literam s. Passivo Communi et deponenti ante novissimam syllabam ris, ut amo amas amor amaris.

Pierwsza ktora jest? ktora wskázującym obyczáju czásu niniejszego/ liczby máłej/ wtorej osoby/ w słowie spráwującym i oddzielnym a przedłużone ma przed ostáteczną literą s. W cierpiącym w pospolitym i w pokłádájącym przed ostáteczną syllábą/ jáko miłuję/ miłujesz/ jestem miłowan/ jesteś mił.

Verba deponentia Latina apud nos sunt generis neutrius, passiva circumloquimur variis modis, quod in Syntaxi Verborum docebitur.

Słowa [...] są wielorakie. Verbum activum. Słowo czynne. Verbum passivum. Słowo bierne. Verbum deponens. Słowo pokładne, które ma zakończenie bierne (terminationem passivam) à znaczenie czynne (significationem activam). Verbum auxiliare. Słowo posiłkowe. Verbum regulare. Słowo foremne. Verbum irregulare. Słowo nie foremne. Verbum personale. Słowo osobiste. Verbum impersonale. Słowo nie osobiste. Verbum neutrum. Słowo nijakie, t.[to] j. [jest] ani czynne, ani bierne. Verbum frequentativum, Carisio, iterativum. Słowo częstotliwe, czyli powtorzyste. Verbum reciprocum. Słowo zaimkowe etc. etc.

Niemal wszystkie Łacińskie , kończące się na bilis, bile, wyrażać się u nas musą przez zakończkę: bny, bna, bne [...], np. admissibilis przypuszczebny, baptisabilis ochrzczebny [...], dabilis dabny, credibilis wierzebny [...] irritabilis drażniebny, [...] imitabilis naśladowiebny, [...] laudabilis chwalebny, mobilis poruszebny [...] i t. d. rownie Francuzkie: divinisable ubostwiebny, restituable powrocebny, inappréciable nieoceniebny [...]. Wyłączają się wprawdzie od tego prawidła w przekładaniu niektore Łacińskie, z pomienioną zakończką, jakie są: admirabilis, affabilis, possibilis i t. d. bo te pochodzą od znijaczałych głagołow lub od ksobiezwrotnych, ktore Łacinnicy nazwali: Deponentia, a Franzuzi zową: verbes reflexifs.

Wierni naszemu założeniu, abyśmy o wszystkiém o w wyciągu z Grammatyki wyż rzeczonego Pisarza jest umieszczoném, wspomnieli; przebieżmy podług niego pozostające cztery formy Słów czynnych, tudzież pięć form słów, jak on je nazywa (Communium et deponentium).