terminów gramatycznych online
zdanie nierozwinięte
Język: polski
- Część I (wstępna): Jes/1886
- Część V. O pisowni: Jak/1823
- IV. Rozwój polskiej terminologii gramatycznej po Kopczyńskim: Kor/1961
- Nauka o składni: Kam/1870
- Pisownia: Kurh/1852
- Składnia: PolTerm/1921, Król/1922
- Słownik, tom V (Nie-Ó): Dor/1958–1969
- Wiadomości wstępne: Kr/1917
Cytaty
Zdanie zupełne albo skończone może być równie proste, jak złożone, rozwinięte jak nierozwinięte.
Dostateczny jest także przecinek do rozdzielenia zdań wzajemnie od siebie zawisłych, nierozwiniętych zdaniami okréślającemi i dopełniającemi. Np. „Nikt się chełpić i wynosić nie powinien, bo każdy upaść moze.”
Jeżeli zdanie ma tylko główne części, jest zdaniem nierozwiniętem, które stać się może rozwiniętem przez dodanie wyrazów określających i dopełniających.
Zdanie, w którem się znajduje tylko podmiot i orzeczenie, nazywa się zdaniem gołém albo nierozwiniętém.
§ 11. Zdaniem nierozwiniętym nazywa się takie zdanie, w którym podmiot zdania wyrażony jest jednym wyrazem, i orzeczenie zdania również jednym wyrazem. Oto przykłady zdań nierozwiniętych: człowiek pracuje; słońce świeci; pies szczeka; rzeka płynie; kreda skrzypi.
Również zdaniem nierozwiniętym nazywa się takie zdanie, w którym orzeczenie składa się wprawdzie z dwuch wyrazów, ale jeden z nich brzmi: jest, są, był, była, byli, były, będzie, będą.
Zdanie oznajmujące, wykrzyknikowe i pytające. Zdanie pojedyncze i złożone. Zdanie nierozwinięte i rozwinięte.
Zdanie nierozwinięte. Podmiot nierozwinięty imienny Sobieski‖ walczył orzeczenie czasownikowe.
Nierozwinięty -ęci «taki, który się nie rozwinął (należycie), opóźniony w rozwoju fizycznym lub umysłowym..: [...] ∆ Zdanie nierozwinięte «zdanie proste składające się z podmiotu i orzeczenia zasadniczego»: Zdania nierozwinięte przydają się jako zwięzłe wprowadzenie lub reżyserskie oświetlenie akcji czy słów, zwłaszcza kiedy się przytacza czyjeś myśli w mowie pozornie zależnej. Pam. Lit. 1951, s. 114. // SW.
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Składnia: przynależność, zdanie oznajmujące, pytające, wykrzyknikowe, (nie)rozwinięte, podmiot, orzeczenie zasadnicze, (nie)rozwinięte, zdanie bezpodmiotowe, orzeczenie czasownikowe, imienne, orzecznik, łącznik, określenie, przedmiot bliższy, dalszy [...].