Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

tempus
Hierarchia Dzieła

Język: łaciński
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

DonCul/1560, s. [55] Definicja

Tempora verborum quot sunt? Tria. Quae? Praesens, ut lego. Praeteritum, ut legi. Futu[rum], ut legam. Quot sunt tempora in declinatione verborum? Quinque. Quae? Praesens ut lego. Praeteritum imperfectum, ut legebam. Praeteritum perfectum, ut legi. Praeteritum plusquamperfectum, ut legeram. Fut[urum], ut legam. Quid est tempus? Est cum in verbo quaeritur, quando quod factum aut dictum sit.

[Co to jest "czas"? Jest wtedy, gdy w czasowniku wyraża się, kiedy został on zrobiony lub powiedziany. ]
DonCul/1560, s. [68] Definicja

Tempora participiorum quot sunt? Tria. Quae? Praesens ut legens. Praeteritum ut lectus. Futurum ut lecturus vel legend[us].

UrsMeth/1592 (1998), s. 172 (G-65)

Tempus Czás. Wiśniewska 1998, 65: Gramatyka. W podręczniku znajdujemy terminy: czas 122, ćcionka (litera) 121, droga (methodus) 151, dwugłośnik (dyphtongus) 127, imię 141, głośnik (vocalis) 310, kropka, punkt 127, odmiana (paradigma) 194, osoba 141, oznaczenie 193, postać, wid (species) 84, prawidła (canon) 143, przedłogi (praepositio) 185, przymiot, przypadek (accidens) 175, rod, rodzaj (genus) 172, słowo (dictio) 144, sposob, prawidło (canon) 184, wspułgłośnik (consonans) 310, zbieranka, złoż (sylaba) B 147.

Men/1649, s. 56

Indicativus ut plurimum sex tempora habet. Praesens, imperfectum, perfectum, plusquam perfectum, futurum primum seu circumscriptum, quod bene imperfectum vocari potest et futurum secundum seu simplex, quod perfectum dici potest.

Don/1649, s. [38] Definicja

Tempora verborum quot sunt? Tria. Quae? Praesens ut lego: Praeteritum ut legi: Futurum ut legam.

Czásy słow wiele są? Trzy. Ktore? Niniejszy jáko czytam: Przeszły jáko czytałem: Przyszły jáko będę czytał.

Don/1649, s. [125] Definicja

Quid est tempus? Est cum in verbo quaeritur, quando quod factum aut dictum sit.

[Co to jest czas? Jest wtedy, gdy w czasowniku szuka się [informacji o tym], kiedy to zostało zrobione lub powiedziane.]

Powiązane terminy