terminów gramatycznych online
punctum, punctus diakryt
Język: łaciński
- De Litteris earumque pronuntiatione: Men/1649
- De litteris earumque potestate et pronuntiatione: Vol/1612
- Index: Kn/1644 (I wyd. 1626)
- Orthographia: Park/1440 (ok.), Woy/1690
- Ortografia Zab/1514: Zab/1514–1515/1518
- Słownik: Kn/1621, Kn/1643 (I wyd. 1621)
Cytaty
Italici, Francigene, Anglici, Bohemi, Theotoni et ceteris, qui sibi caracteres et litteras Latini ideomatis usurpant, paucis circa eosdem punctis ad differenciam appositis, ut ex hoc proprium ideoma sufficienter | valeant scribere.
A cum puncto seu semivirgula superiori videlicet huiusmodi ȧ a̷ suum sonum instar infirmorum in gutture formatum habet. Et quasi in e mutum finit, vel in a mutum n etiam muto sequente ut antiqui scriptare solebant [...] A autem cum puncto seu semivirgula inferiori videlicet huiusmodi ạ, stupentis seu admirantis habet sonum labris expansis perlatum, ut patet in hoc vulgari mạk, id est papaver.
Quidam vero Bohemi talem sonum dicte littere d scribere solent titello seu puncto superaddito sic dֺ, unde dicta vulgaria et similia secundum eos sic essent scribenda bꜹdֺ, chodֺ, sed sive sic scribantur.
Quando simpliciter absque puncto vel virgula ponuntur, eadem ratione, qua apud Latinos et Germanos pronunciantur. Punctis autem vel virgulis notatae, aliam a communi pronuntiatione habent.
Kropká pisárska, punkcik, Ăpex, [ap]icis, m. Quint. Syllabis omnibus apponere apicem. Ulpian. apices iuris. Apiculus Sipont. diminut. ab apex ἡ γραμμὴ [hē grammḕ]. Punctum. | ἡ κεραία νόμου [hē keraía nómou]. i. punctum legis Lucae 16 | ἡ κεραία γραμμῆς [hē keraía grammês]. Plutar. punctum lineae aut literae.
Kropká pisárska, punkcik, Ăpex, [ap]icis, m. Quint. Syllabis omnibus apponere apicem. Ulpian. apices iuris. Apiculus Sipont. diminut. ab apex ἡ γραμμὴ [hē grammḕ]. Punctum. | ἡ κεραία νόμου [hē keraía nómou]. i. punctum legis Lucae 16 | ἡ κεραία γραμμῆς [hē keraía grammês]. Plutar. punctum lineae aut literae. Accentum notas Diomed vocat. Fastigia, Acumina, Tenores, Tonos, Accentus, denique idem et alij Grammatici apellant. Interpunctio, Interductus, Cic. v. Przédział.
B in Polonica Orthographia duplex. Sine puncto, ut Łub'/łubu. Łub strátá, lub zysk. Et cum puncto, ut Lub'. Imperativus, à Lubię [...]. Sic et P. Łup. Spolium. Łup'. Spolia, verbum imperans.
Puncta varia literis Polonicis addenda sunt, ad discernendam significationem et pronuntiationis differentiam, ut Látos/ Látoś/ Los/ Łoś/ Łopatká/ Łopátká: Czyn/ czyń [...]
Neque verò dicas, talia ex sensu et nexu aliorum verborum cognosci; quia id saepè fallit, ut facilè patet experienti. deinde in dictionibus singularibus extra contextum orationis positis, difficilè est de proprio sensu dictionis ambiguae, semotis punctis quae illum indicat, indicare.
Nota inprimis, quod literae omnes simpliciter absque puncto aut virgula positae eadem fere ratione, qua apud nos, pronunciantur.
Z [...] puncto signatum dure pronunciatur, respondetque Germanico sch. Eo saltem differunt, quod nostrum ż nonnihil durius & absque omni sibilo proferatur.
Supra maiusculas literas, item supra cz, rz, sz nec accentus, nec punctum scribi debet.