imię antroponim

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Dąb/1759
• Prz/1816
• Bor/1830
• Rew/1845
• Such/1849
• Kurh/1852
• Oż/1883
• Jes/1886
• Łoś/1918
• Rozw/1923

Syllaba jest jedno ruszenie językiem z wydaniem głosu artykularnego, która może bydź z jednej litery lub z wielu, nap: w imieniu MARYA, jest trzy syllaby, Mistrz jedna.

Imiona, zwane Ojcozowkami (Patronymica) nie mogą się tak szczęśliwie wielokrocić w żadnym innym żywym Języku, jak u nas. [...] my zaś z chlubą tę samę Osobę aż na pięć zakończek ojcozowić możemy. Czy ja Achila nazwę Pelejowiczem, czy Peleiczem, czy Pelejczycem, czy Pelejcem, czy Pelejczykiem, bez wątpienia w całyj Koronie i Litwie i w całyj Słowiańszczyznie zrozumianym będę, że mowię o Synie Peleja

Gatunki i Nazwiska Rzeczowników. Rzeczownik żywotny [...] nieżywotny [...] mężczyński, gdy nazwisko lub imie mężczyźnie tylko służy: Radziwiłł, Hetman, Jan, — Publius.

Rzeczownik kobiecy, jest-to nazwisko lub imie li kobiecie służące: Żabianka, Józefa, — Minerwa. [...] — osobowy, gdy znaczy imie osoby: Alexander, Zygmunt, Anna, — rodowy, ten co jednemu tylko służy jakiemu rodowi: Kopernik, Krasicki, — urzędowy, gdy urząd znaczy: Senator, Wojewoda, Kasztelan, Sędzia, — stanowy, gdy znaczy stan jaki: rolnik, kupiec, ślachcic, nauczyciel, ksiądz, żołnierz.

(1) Przymiotniki są czworakie, a nie troiste jak wielu mniema:

a) Przymiotniki imionowe zielony, a, e, biały, a, e,

b) — słowne z zieleniały, a, e,

c) — imiesłowowe z zieleniony, a, e,

d) — zaimkowe ten, a, o, mój, a, e.

Możnaby doliczyć imiona osób na ski, i cki, np. Zamojski, a, Czarnecki, a.

Imiona i nazwiska ludzi [...]; np. Lech, Bolesław, Wanda, Jadwiga.

Pisze się przteo początkowa litera większa. [...] W rzeczownikach szczególnych czyli własnych. Do tych należą imiona i nazwiska osób, tudzież nazwy narodów, części świata, krajów, miast, wiosek, i innych miejsc, oraz gór, mórz, jezior, rzek; imiona istot usobionych, tudzież imiona dawane niekiedy zwierzętom i rzeczom nieżywotnym, jakiemi są niektóre gmachy, okręty, dzwony i t p. na koniec tytuły dzieł.

Zjawiają się na widowni europejskiej, pod koniec 4 stulecia i pierwszej połowy 5go po Chr. jimiona nowych książąt sławiańskich przewodców ludu; za historyczne i pewne uznane przez dziejopisarze w wielu nawet wrogich, i nieprzychylnych dla Sławian, bo ci książęta zostawili nie zatarte slady po sobie, i nazwy krajów od jich jimienia.

Nieulega wątpliwości, i dowodzą te rozliczne nazwy gór, rzek, krajów, że wziętemi zostały od jimion tych 4ch książąt, Sweładowiczów, którzy stanowią w dziejach już nową epokę.

Do imion własnych należą:

a) Imiona i nazwiska ludzi tudzież nazwy bogów, a tak­że osobne nazwy zwierząt: Bolestaw, Jadwiga, Jan, Zamojski, Sokrates [...].

b) Nazwy krajów, gór, wód, miast i t. p. np. Europa, Włochy. Tatry, Bałtyk, Wisła, Gniezno, Bielany.

W pisowni imion własnych obcego pochodzenia trzymamy się dwojakiéj zasady: 1-o, jedne z tych imion tak dalece są nam znane, żeśmy je całkowicie spolszczyli, np. Sofokles, Edyp, Cezar, Oktawian, Tamiza, Men, Ren, Poczdam, Lipsk, Szekspir, Paryż, Wolter, Wiedeń, itp

Pieśń Bogarodzica, Książeczka Nawojki i t. d. (w tych ostatnich drugą część nazwy stanowi imię, które oddzielnie piszemy przez wielką literę).

Jeżeli ta nazwa pochodzi od piasku, a nie od jakiegoś Pieska, albo Pieśka (= Piotra) albo jeszcze jakiego innego imienia, bo zastanawia jej stara niemiecka postać Pieskenstein.