Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

accentus acutus diakryt

Hasło w cytatach: acutus, acūtus
Język: łaciński
Dział: Ortografia (współcześnie)

Cytaty

M duplex. Alterum nostro simile, alterum accentu acuto notatum et cum quodam sibilo profertur.

Ś acutum vel éś additum Nominibus, secundam personam, verbi Sum, et aliquando vim quandam dictioni addit: ut dobryś, chłopéś.

Acūtus. Kończáty I. Ostry 1. 2. 3. Bystry 2. Głośny. Krzykliwy. Subtélny.

Literae, quibus utuntur Poloni sunt sequentes: a, ą, b, c, d, e, ę, f, g, h, i, k, l, ł, m, n, o, p, r, s, t, u, w, y, z. His addi possunt á, ć, ń, ś, ź, ż (de b, e, m, o, p, w accentu acuto notatis vid. praef. ad Lect.), quae saltem in typis impressis, exterorum gratia, ponuntur.

Z jest trojákié [...]. Nád trzecim, któré ma podobięństwo z ákcęntowánym ś [...], piszą ákcęnt, który łácinnicy zowią acutus, to jest ostry ták ź. náp: gdybyźmy álbo gdybyśmy.

Znaki przydawać się zwykłe są: najprzod akcent dwojaki, jeden od prawej ręki do lewej, od Łacinnikow nazwany acutus, ostry, jako: (ń). Drugi od lewej do prawej, gravis, ciężki, jako: (ò).

[...] w Księgach Cerkiewnych, że się te znaki zachowują [...] Drugi nazywa się Ѻ̑́ѯíа: Accentus Acutus, ʹ. Ma miejsce w srzodku, lub w początku Dykcyi z Psylią; znak jest pauzy na tym miejscu w wymawianiu. Na przykład Ѻ̑́тє́цъ, А̑́да́мъ.

Colebrooke mianuje pierwsze znamie tonowe znakiem Acutus, drugie znakiem Gravis, a ostatnie Circumflex, [...].

Co do samogłosek to nadmienić náleży, że Kochanowski s początku obydwa a tak otwarte jak i ściśnione kréskować radził; piérwsze kréską od prawéj ku lewéj (accentus acutus), drugie od lewéj ku prawéj (accentus gravis) […].

[...] Grecy mają dwa przygłosy, s których jeden, zwany ostry (acutus), pádać może tak na zgłoskę krótką, jak i długą [...]; drugi zwany circumflexus, który gramatyka, tak zwaná bernardynka, czwárty ráz przedrukowaná w Warszawie w drukarni rządowéj r. 1815 pod nápisem: Gramatyka dlá chcących uczyć się języka łacińskiego, nazywá na str. 135 daszkiem, łączy się ze zgłoską długą [...].