terminów gramatycznych online
accentus acutus diakryt
Język: łaciński
- De litterarum potestate et genuina earum pronunciatione: Stat/1568
- Historyczny rozwój Grafiki polskiéj na podstawie alfabetu łacińskiego; wyszczególnienie i rozbiór abecadeł polskich; gramatyczne abecadło wszechsłowiańskie: Malin/1869
- O nauce dobrego pisania i czytania: Lub/1778
- O ortografii polskiej: Mal/1700
- Orthographia: Woy/1690
- Ortografia: SzyPocz/1770
- Prawidła samogłoskowe: Malin/1869
- Szczególniejsze prawidła wymawiania: SkorM/1828
- Słownik: Kn/1621, Kn/1644 (I wyd. 1626)
Cytaty
M duplex. Alterum nostro simile, alterum accentu acuto notatum et cum quodam sibilo profertur.
Ś acutum vel éś additum Nominibus, secundam personam, verbi Sum, et aliquando vim quandam dictioni addit: ut dobryś, chłopéś.
Acūtus. Kończáty I. Ostry 1. 2. 3. Bystry 2. Głośny. Krzykliwy. Subtélny.
Literae, quibus utuntur Poloni sunt sequentes: a, ą, b, c, d, e, ę, f, g, h, i, k, l, ł, m, n, o, p, r, s, t, u, w, y, z. His addi possunt á, ć, ń, ś, ź, ż (de b, e, m, o, p, w accentu acuto notatis vid. praef. ad Lect.), quae saltem in typis impressis, exterorum gratia, ponuntur.
Z jest trojákié [...]. Nád trzecim, któré ma podobięństwo z ákcęntowánym ś [...], piszą ákcęnt, który łácinnicy zowią acutus, to jest ostry ták ź. náp: gdybyźmy álbo gdybyśmy.
Znaki przydawać się zwykłe są: najprzod akcent dwojaki, jeden od prawej ręki do lewej, od Łacinnikow nazwany acutus, ostry, jako: (ń). Drugi od lewej do prawej, gravis, ciężki, jako: (ò).
[...] w Księgach Cerkiewnych, że się te znaki zachowują [...] Drugi nazywa się Ѻ̑́ѯíа: Accentus Acutus, ʹ. Ma miejsce w srzodku, lub w początku Dykcyi z Psylią; znak jest pauzy na tym miejscu w wymawianiu. Na przykład Ѻ̑́тє́цъ, А̑́да́мъ.
Colebrooke mianuje pierwsze znamie tonowe znakiem Acutus, drugie znakiem Gravis, a ostatnie Circumflex, [...].
Co do samogłosek to nadmienić náleży, że Kochanowski s początku obydwa a tak otwarte jak i ściśnione kréskować radził; piérwsze kréską od prawéj ku lewéj (accentus acutus), drugie od lewéj ku prawéj (accentus gravis) […].
[...] Grecy mają dwa przygłosy, s których jeden, zwany ostry (acutus), pádać może tak na zgłoskę krótką, jak i długą [...]; drugi zwany circumflexus, który gramatyka, tak zwaná bernardynka, czwárty ráz przedrukowaná w Warszawie w drukarni rządowéj r. 1815 pod nápisem: Gramatyka dlá chcących uczyć się języka łacińskiego, nazywá na str. 135 daszkiem, łączy się ze zgłoską długą [...].