terminów gramatycznych online
litera samobrzmiąca, samobrzmiąca, samo-brzmiąca
Język: polski
- Die Wortforschung [Etymologia] Słowa wykładająca nauka: Gut/1669
- II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
- III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
- Literae: Cell/1725
- O nauce dobrego pisania i czytania: Lub/1778
- O ortografii albo nauce dobrego pisania: Gott/1771, Gott/1774
- O ortografii albo o nauce dobrego pisania: Gott/1766
- O słowie: Lub/1778
- Przypisy do rozdziału I: Kop/1778
- Register der Kunst⸗Wörter (słownik): Gut/1669
- Słownik: Tr/1764
- Słownik, część III. czyli volumen V. (R-T): L/1807–1814
- Słownik, t. 6: S-Ś: SW/1900-1927
Cytaty
Die jenigen/ do auff ein nie (als: Przykazánie das Geboth) außgehen/ dieselbe lassen die zwey letzte stimmende Buchstaben [Vocales] (sáme brzmiące Litery) auß/ und machen die Gestaltungen darauß/ als: Przykazánie daß Geboth. G. Przykazań der Gebothe.
Stimmer / Vocalis / Sámobrzmiąca litera.
LITERAE. Litery, w łácińskim Języku, są też sáme Ktore i u Polakow, wyjąwszy w, y ł: Ktorego łácinnicy nie máją, i, K: ktorego rzadko zázywáją. [...] Dzielą się, ná Vocales, przez się: Sámobrzmiące, A. E. I. O. V. do ktorych też należy, Y, w Słowách z Grecczyzny pochodzących; i ná Consonantes, Wspołbrzmiące, jákowe są inne wszystkie.
Samobrzmiąca litera. Gram. ein Selbst-Laut. Gram. une voïelle.
Te wszystkie litery są albo samobrzmiące, albo społbrzmiące.
Te wszystkie litery są albo samobrzmiące, albo społbrzmiące, y tak się wymawiaią.
Te wszystkie litery są albo samobrzmiące, albo społbrzmiące, y tak się wymawiaią.
Dzielą się Rossyjskie Litery na Samobrzmiące (Vocales), Zgodno-brzmiące (Consonantes) i Nieme (Mutae). Samo-brzmiących jest dziewięć: А.Е.И.О.У.Ѣ.Ю.Я.
Wymawiaią E. jak ciękie O. Co się trafia , gdy która samobrzmiąca litera przemieni się przez skłonienie (Declinatio) lub sprzężenie na E. z uderzeniem.
Samobrzmiące litery często moc sylab mają, jak И. i А. w иной, inny, алой, aloes.
Kiedy rzeczenia stają się z sylab, które z samobrzmiącemi mają dwie, lub więcej zgodnobrzmiących; tedy do następującej samobrzmiącej przypisują się te zgodnobrzmiące, które z nią sprzegają się; a reszta należą do poprzedzającej Samobrzmiącej.
Proste słowa wtórego sprzężenia kończące się na Ю. z poprzedzającą, bądź samobrźmiącą, bądź zgodnobrzmiącą, w drugiej, małej liczby, i w innych osobach czasu terazniejszego przemieniają Ю. na ИШЪ, ИТЪ, ИМЪ, ИТЕ, ЯТЪ,
Wokálá Sámogłoská, czyli litera sámobrzmiąca.
SAMOBRZMIĄCA litera Tr., samobrzmiączka, samogłoska, vocalis [...].
Samobrzmiący brzmiący sam przez ś.: Samobrzmiąca litera (Troc) = X samobrzmiączka, samogłoska L.
Praktyczny rezultat tego powoływania się na mistrza stanowi u Dobrackiego obok posługiwania się nowożytnymi terminami także ich słownik niemiecko-łacińsko-polski, zawarty w jednej edycji drugiego wydania jego gramatyki.
Terminologia. Litera vocalis — litera samo (sama, s. 158) brzmiąca: diphthongus — dwójbrzmiąca, consonans — spółbrzmiąca.
Więcej ich [terminów] można znaleźć u K. Cellariusa.
Terminologia. Litera vocalis brevis — przez się brzmiąca, samobrzmiąca, wokales (s. 158) krótka, longa — długa, diphthongus — sowito brzmiąca, consonans muta — współbrzmiąca, konsonans (s. 158) niema, liquida — głośna; syllaba — syllaba.
Z języków nowożytnych wiek Oświecenia przynosi znaczne zainteresowanie językiem niemieckim, stąd zaczynają się pojawiać liczne przeróbki gramatyki J.K. Gottscheda [1766]. Już najstarsza z nich posiada nawet słownik terminologii rodzimej
Terminologia. Litera vocalis — litera samobrzmiąca, diphthongus — dwugłośna, dyftong (s. 13), consonans — spółbrzmiąca, syllaba — sylaba.
Dla rosyjskiego napisał go [podręcznik] M. Lubowicz [...].
Terminologia. Litera vocalis — litera samobrzmiąca, głośna (s. 14), diphthongus — dwugłośna, consonans liquida — zgodno-, spółbrzmiąca (s. 9) płynna, lenis — miękka, fortis — twarda, alternans — odmienna, syllaba — sylaba, accentus — uderzenie (s. 8-9), akcent (s. 14).