terminów gramatycznych online
deminutivum
Język: łaciński
Geneza: łac. dēmĭnūtīvum
- Część druga prawideł gramatycznych, czyli odmiennia: Szum/1809
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Nauka o formach (Flexya): Mał/1863, Mał/1879
- Słowniczek: Gaert/1927
Deminutivum (zdrobnienie). Rzeczownik odrzeczownikowy oznaczający przedmiot traktowany przez mówiącego jako mały w stosunku do ogółu przedmiotów nazywanych przez rzeczownik podstawowy
Cytaty
Rzeczowniki (Substantiva), przez wzgląd na ich znaczenie, dzielą się na 11 . następujących gatunków, które się tak nazywają:
1) Imiona właściwe (Nomina propria), które tylko jednym osobom, albo rzeczom służę, np. Zamoyski, Polska, Francja, Ameryka, Jowisz, Poznań, Berlin, i t. d. [...]
9) Imiona zdrobniałe (deminutiva), np. kamień, kamuszek, kamuszeczek; dom, domek.
Wyrazy, które małość rzeczy albo jakąś pieszczotliwość wyrażają, nazywamy zdrobniałymi (deminutiva), np. chłopek, córeczka, konik, [...] Józinek itd.
Wyrazy, które małość rzeczy albo jakąś pieszczotliwość wyrażają, nazywamy ZDROBNIAŁYMI (deminutiva), np. chłopek, córeczka, konik, [...] Józinek itd.
Dalej deminutiva typu dzieciątko, p. § 25.
Cka została późno zastąpiona przez postać dwuzgłoskową i niewątpliwie najpierw w plur., gdzie w gen. była jedyna postać z jerem, z natury silnym; że zaś gen. pl. tego wyrazu w pewnych kołach był bardzo często używany (np. przy liczebnikach), nie mówiąc już o demin., więc stojące obok tego * dsky itd., czas jakiś przecież wyraźnie tak wymawiane, zostało zmienione w dъ˳sky itd.
Deminutiva, p. rzeczowniki.
Nadto wyróżnia się nazwy (nomina) osoby działającej (agentis), np. sprawca, działania (actionis), np. bicie, miejsca (loci), np. stolarnia, materjału (materialia), np. wołowina, rzeczowniki zdrobniałe (deminutiva), np. cioteczka i powiększające (augmentativa), np. chłopisko lub pogarszające (peiorativa), np. chłopczysko.