e krótkie

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Sty/1675
• Mal/1700
• Cell/1725
• Dąb/1759
• Kop/1783
• Ant/1788
• Malin/1869
• SW/1900-1927
• Kr/1917
• Rozw/1923

Coniugatio názywa się słow przez sposoby, czásy, liczby, osoby stáczánie: jáko: Io vedo widzę, Tu vedi widzisz, Lui vede widzi, Noi vediamo widziemy, Voi vedete widzicie, Loro vedono widzą, to jest złączáć, á tych máją Włoszy cztery. [...] Trzecia poznawa się z skończenia Perfecti Simplicis ná si, májąc krotkie ë, przed ostátnią syllábą re, in infinitivo [...].

Ktore máją Vocalem, przed ES, máją E, in Gen. i Dat. Sing. długie, inne záś ma tylko Krotkie, jáko species, Speciei, Fides fidei.

I dlatego się też zowie toż [e] bref i muet, to jest krotkie i głuche.

Piérwszy i piąty przypádek liczby pojedynczéj w Imionach Greckich, piszących się przez e krótkié (per epsylon np. Cacoetes, hippomanes).

A. Brzmi jak e krótkié i ściśnioné w wyrazach wielozgłoskowych końćzących się na able, ach, acle, acy, ad, al, an, ancy, ant, ar, arch, ard, ary, ars, n:p: damnable wart potępienia, damneol.

Oe Na początku i we śrzodku brzmi jak e krótkié n.p. Oedipus Edyp edipos.

Równie jest błędną sankrycká teoryjá o a-temátach, przejętá przez Boppa i jinnych niemieckich badáczy, narzuconá Porównáwczéj Gramatyce europejskich języków, a to s téj prostéj przyczyny, że w sanskryckiéj rodzinie językowéj nie masz ani jednego pierwiástku jimionowo-słównego, kończącego się na a, o, e krótkie; albowiem to spostrzeżenie nie ulegá żádnéj wątpliwości, że piérwiástki są pierwowzorami dlá ustroju i budowy temátów [...].

P 1. Spółgłoska wargowa twarda, cicha czyli niedźwięczna (mocna) wybuchowa a. doraźna (np. palić, płomień, kupno). W wyrazach przed samogłoskami, powstałemu z prasłowiańskich samogłosek średniojęzykowych, czyli podniebiennych i (i długie), ἴ (i krótkie), ĕ (e długie), e (e krótkie), ę (e nosowe), które w polskim a. pozostały podniebiennemi (i, e, é, ę) a. też przeszły później w nieśredniojęzykowe czyli niepodniebienne (a, o, ó, ą), brzmienie p zmieniło ś. na podniebienne, czyli miękkie p' (np. pić, pieśń, piana, chłopię, pięć). Tę podniebienność (miękkość) p' w środku wyrazu przed samogłoskami wyrażamy w piśmie literą i obok p. [...] W wyrazach przyswojonych z podwójnym p tylko jedno wymawiamy i piszemy. [...]

Wistocie w czasach bardzo dawnych, w tym języku ogólnym słowiańskim, który nazywamy prasłowiańskim (§ 71) było e krótko wymawiane w wyrazach ziele, kościelny, cielesny, chwaleni, wiezie, bierze itp. i to krótkie e zmieniło się na o (zioło, kościoła itd.); a oprócz tego była inna samogłoska e długo wymawiana (jakby podwójne: ee, albo ea) w wyrazach na ciele, leśny, bielić, w lecie itp., a to długie e zmieniło się na a: ciało, lasy, biały, lato itp.

O wpływie g. ziemie itd. nie może być mowy, bo tutaj było krótkie (jasne) e; wpływ ze strony przymiotników byłby jednak dosyć dziwny, gdyby nie okoliczność, że już w brzmieniu głoski ē (é) były dane do skojarzenia.