terminów gramatycznych online
e krótkie
Język: polski
- Głosownia (Fonetyka): Kr/1917
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Nomen: Cell/1725
- O głoskach i dwógłoskach czyli o pisowni: Ant/1788
- O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675
- O ortografii francuskiej: Mal/1700
- Skłanianie rzeczowników: Malin/1869
- Traktat I. O ortografij francuskiej: Dąb/1759
Cytaty
Coniugatio názywa się słow przez sposoby, czásy, liczby, osoby stáczánie: jáko: Io vedo widzę, Tu vedi widzisz, Lui vede widzi, Noi vediamo widziemy, Voi vedete widzicie, Loro vedono widzą, to jest złączáć, á tych máją Włoszy cztery. [...] Trzecia poznawa się z skończenia Perfecti Simplicis ná si, májąc krotkie ë, przed ostátnią syllábą re, in infinitivo [...].
Literę E Fráncuzi dzielą naprzód ná niewieścié i męskié. Niewieścim to zowią, któré cáłe milczy [...]. I dla tego się też zowie toż bref i muet, to jest krotkié i głuché.
Ktore máją Vocalem, przed ES, máją E, in Gen. i Dat. Sing. długie, inne záś ma tylko Krotkie, jáko species, Speciei, Fides fidei.
I dlatego się też zowie toż [e] bref i muet, to jest krotkie i głuche.
A. Brzmi jak e krótkié i ściśnioné w wyrazach wielozgłoskowych końćzących się na able, ach, acle, acy, ad, al, an, ancy, ant, ar, arch, ard, ary, ars, n:p: damnable wart potępienia, damneol.
Oe Na początku i we śrzodku brzmi jak e krótkié n.p. Oedipus Edyp edipos.
Równie jest błędną sankrycká teoryjá o a-temátach, przejętá przez Boppa i jinnych niemieckich badáczy, narzuconá Porównáwczéj Gramatyce europejskich języków, a to s téj prostéj przyczyny, że w sanskryckiéj rodzinie językowéj nie masz ani jednego pierwiástku jimionowo-słównego, kończącego się na a, o, e krótkie; albowiem to spostrzeżenie nie ulegá żádnéj wątpliwości, że piérwiástki są pierwowzorami dlá ustroju i budowy temátów [...].
Wistocie w czasach bardzo dawnych, w tym języku ogólnym słowiańskim, który nazywamy prasłowiańskim (§ 71) było e krótko wymawiane w wyrazach ziele, kościelny, cielesny, chwaleni, wiezie, bierze itp. i to krótkie e zmieniło się na o (zioło, kościoła itd.); a oprócz tego była inna samogłoska e długo wymawiana (jakby podwójne: ee, albo ea) w wyrazach na ciele, leśny, bielić, w lecie itp., a to długie e zmieniło się na a: ciało, lasy, biały, lato itp.
O wpływie g. ziemie itd. nie może być mowy, bo tutaj było krótkie (jasne) e; wpływ ze strony przymiotników byłby jednak dosyć dziwny, gdyby nie okoliczność, że już w brzmieniu głoski ē (é) były dane do skojarzenia.