terminów gramatycznych online
deklinacja złożona przymiotników, imiesłowów
Język: polski
- Fleksja czyli nauka o odmianach: Kr/1897
- Nauka o formach (Flexya): Mał/1863, Mał/1879
- Słowniczek: Gaert/1927
Cytaty
Przyczynę nazwy obecnéj deklinacyi "deklinacya ściągnięta" albo także "złożna", tak rozumieć należy, że się na nią właściwie złożyły dwie różne deklinacye, t. j. deklinacya rzeczowna i dekl. zaimkowa. Zaimek i-ja-je przyczepił się bowiem jako przyrostek do rzeczownych form przymiotnika; tak zaś złożone formy zostały ściągnięte.
§. 178. Deklinacya przymiotników jest w obecnym stanie języka naszego tylko jedna, nazywa się przymiotnikowa czyli ZŁOŻONA; np. dobry — dobra — dobre.
§. 190. Nazywa się ta dzisiejsza deklin. przymiotników (i niektórych zaimków) złożoną, ponieważ rzeczywiście każda jéj forma okazuje się być złożoną z dwóch części: z przymiotnika i z złączonego z nim zaimka i — ja — je.
Ponieważ deklinacja ta powstała z dwu głównych części, to jest z dawnych form deklinacji rzeczownikowej i z form ji, ja, je, przeto otrzymała nazwę deklinacji złożonej albo ściągniętej; od drugiej zaś charakterystycznej części składowej, to jest od form zaimka ji, ja, je, nazywa się także deklinacją zaimkową (gdy pierwsza, dawniejsza - rzeczownikową).
★Deklinacja, odmiana imion i zaimków przez przypadki: [...] 2. deklinacja przymiotników: a) zaimkowa, złożona, np. dobry, dobrego i t. d., b) ★rzeczownikowa, niezłożona, np. wesół, (Bogu)-miłowi i t. d.