Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

stopień

Hasło w cytatach: Stopień
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)
  • Etymologia (Słoworód): Mał/1863
  • Register der Kunst⸗Wörter (słownik): Gut/1669
  • Rozdział IV. O imieniu: Kop/1778
  • Rozdział X. O konstrukcji, czyli jednoczeniu wyrazów w mowie: Kop/1778

Cytaty

Staffel/ Gradus comparationis, Stopień.

Taka Imion odmiana nazywa się Stopniowaniem, czyli odmianą przez Stopnie (per gradus) których jest trzy: pierwszy Równy (positivus), np. mądry, słodki, drugi Wyższy (Comparativus), np. mędrszy, słodszy: trzeci Najwyższy (superlativus), np. najmędrszy, najsłodszy.

Jédná część mowy rządzi drugą, i wzájemnié jéden wyraz podlega drugiemu: to jést, jéden dla drugiego kłaść się musi w tym á nié innym Trybie, Stopniu, Przypadku (in modo, gradu, casu).

Drugi zaś rodzaj przyrostków jest taki, że przymiotniki, do których one przyrastają, nie różnią się pomiędzy sobą samą istotą znaczenia, ale tylko stopniem własności, o którą chodzi, a zatém względnie. Tak np. mały, maluchny, maleńki, mniejszy, najmniejszy, mają co do istoty jedno i to samo znaczenie, parvus; ale różnią się co do stopnia téj własności, którą wyrażają. Jedne z nich bowiem wyrażają tę własność (małość) w większéj sile, inne znowu w pomniejszéj.