terminów gramatycznych online
Cytaty 26 poz. • Strona 1 z 2 Br 1848 Słowo
Słowa dzielą się najogólniéj na osobowe i nieosobowe [...]. Słowa dzielą się jeszcze ogólnie na pojedyńcze i złożone [...]. Słowa dzielą się jeszcze na prawidłowe, które się zmieniają podług ogólnych prawideł [...], na wyjątkowe, które się zmieniają podług prawideł wyjątkowych, to jest odnoszących się tylko do pewnego szeregu słów [...], na nieprawidłowe, które nie mogą być podciągnięte pod żadne prawidła [...]. Pod względem działania dzielą się słowa na czynne, bierne, nijakie i odnośne.
Słowa dzielą się najogólniéj na osobowe i nieosobowe. Osobowe są te, które odpowiadają trzem osobom zaimków osobowych w liczbie pojedyńczéj i mnogiéj.
Słowo jest to wyraz, który oznacza, że przedmiot jaki jest, że w pewnym czasie i sposobie działa, lub doznaje działania [...].
Słowa dzielą się najogólniéj na osobowe i nieosobowe[…]. Nieosobowe odpowiadają tylko trzeciéj osobie […]. Słowo odpowiada tu zaimkom ja, ty, on, (ona, one), my, wy, oni (one) […].
Słowa dzielą się jeszcze ogólnie na pojedyńcze i złożone, np. czytać, odczytać; na jednozgłoskowe i wielozgłoskowe; np. uczyć, kryć […]. Słowa dzielą się jeszcze na prawidłowe, które się zmieniają podług ogólnych prawideł
Słowa dzielą się jeszcze na prawidłowe, które się zmieniają podług ogólnych prawideł; np. kocham, kochałem, kochać będę; na wyjątkowe, które się zmieniają podług prawideł wyjątkowych, to jest odnoszących się tylko do pewnego szeregu słów; np. tańcuję, tańcowałem, tańcować będę, na nieprawidłowe, które nie mogą być podciągnięte pod żadne prawidła; np. biorę, wziąłem, wezmę.
Pod względem działania dzielą się słowa na czynne, bierne, nijakie i odnośne [...]. Słowa nijakie wyrażają wprawdzie działanie, ale nie mają przedmiotu na który by działały [...].
Dlatego też słowo ma czas teraźniéjszy, przeszły i przyszły [...]. Zmiana słów w tych trzech głównych czasach nazywa się czasowaniem.
Nie wszystkie słowa polskie wyrażają te sześć zmian w czasie teraźniéjszym, bo nie wszystkie wyrażają działania jednokrotne, częstokrotne, dokonane i często dokonane. Działania z natury swojéj tylko dokonane, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne i częstokrotne; np. minąć (kogo), jak podobnie działania, które z natury swojéj są zawsze tylko powtarzane, albo oznaczają działanie ciągłe, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne; np. mięszać. Ale można powiedzieć zmięszać, kiedy chcę wyrazić działanie dokonane, które się powtarza. Uwaga ta stosuje się także do czasów przeszłego i przyszłego.
Nie wszystkie słowa polskie wyrażają te sześć zmian w czasie teraźniéjszym, bo nie wszystkie wyrażają działania jednokrotne, częstokrotne, dokonane i często dokonane. Działania z natury swojéj tylko dokonane, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne i częstokrotne; np. minąć (kogo), jak podobnie działania, które z natury swojéj są zawsze tylko powtarzane, albo oznaczają działanie ciągłe, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne; np. mięszać. Ale można powiedzieć zmięszać, kiedy chcę wyrazić działanie dokonane, które się powtarza. Uwaga ta stosuje się także do czasów przeszłego i przyszłego.
Nie wszystkie słowa polskie wyrażają te sześć zmian w czasie teraźniéjszym, bo nie wszystkie wyrażają działania jednokrotne, częstokrotne, dokonane i często dokonane. Działania z natury swojéj tylko dokonane, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne i częstokrotne; np. minąć (kogo), jak podobnie działania, które z natury swojéj są zawsze tylko powtarzane, albo oznaczają działanie ciągłe, nie mogą się wyrażać przez słowa jednokrotne; np. mięszać. Ale można powiedzieć zmięszać, kiedy chcę wyrazić działanie dokonane, które się powtarza. Uwaga ta stosuje się także do czasów przeszłego i przyszłego.
Pod względem czasu słowa wyrażają teraźniéjszość, przeszłość i przyszłość, ponieważ wszelkie działanie, wszelki byt, albo są teraz, albo były w przeszłym czasie, albo będą w czasie przyszłym. Dlatego też słowo ma czas teraźniéjszy, przeszły i przyszły; np. czytam, czytałem, będę czytał [...].
Pod względem czasu słowa wyrażają teraźniéjszość, przeszłość i przyszłość, ponieważ wszelkie działanie, wszelki byt, albo są teraz, albo były w przeszłym czasie, albo będą w czasie przyszłym. Dlatego też słowo ma czas teraźniéjszy, przeszły i przyszły; np. czytam, czytałem, będę czytał [...].
Pod względem czasu słowa wyrażają teraźniéjszość, przeszłość i przyszłość, ponieważ wszelkie działanie, wszelki byt, albo są teraz, albo były w przeszłym czasie, albo będą w czasie przyszłym. Dlatego też słowo ma czas teraźniéjszy, przeszły i przyszły; np. czytam, czytałem, będę czytał [...].
Słowa dokonane przybiérają zwykle właściwy sobie przyimek. Znajomość dokładna znaczenia rozmaitych przyimków jest zatém konieczna do dobrego czasowania. Łatwo bowiem, stosując niewłaściwy przyimek do słowa piérwotnego wpaść można w błędne czasowanie [...].
Słowa nieosobowe rzadko są używane w czasie zaprzeszłym […].
Słowa nieosobowe rzadko są używane w czasie zaprzeszłym […].
Tryb oznajmujący, który wyraża działanie bezwarunkowo, to jest że takie działanie jest, było lub będzie [...].
Tryb rozkazujący,który wyraża działanie sposobem napomnienia, wzywania, rozkazu, a niekiedy prośby [...].
Tryb warunkowy, który wyraża działanie warunkowo, to jest kiedy mówimy że działanie jakie byłoby pod warunkiem [...].