Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

Cytaty 59 poz. • Strona 2 z 3  Szt 1854  Rozdział II. O Rzeczowniku  

Imiona zakończone w przypadku I, liczby pojedynczéj, na wszelkie spółgłoski, jako téż samogłoski: i, y, mające przypadek II, liczby pojedynczéj na: a, ia, iu, u, ego, wszystkie są rodzaju męskiego.

Imiona zakończone w przypadku I, liczby pojedynczéj, na wszelkie spółgłoski, jako téż samogłoski: i, y, mające przypadek II, liczby pojedynczéj na: a, ia, iu, u, ego, wszystkie są rodzaju męskiego.

Rzeczowniki cudzoziemskie, jakkolwiek w przypadku I, liczby pojedynczéj zakończone, skoro mają przypadek II, liczby pojedynczéj: na a, u, przypadek III, liczby pojedynczéj na: owi, są rodzaju męskiego.

Imię złożone z dwóch lub więcéj wyrazów jednego rodzaju.

Przypadki poznają się, z pytań, zakończenia i rządu wyrazów. Pytania przedniejsze są trojakie: na osoby i rzeczy żyjące, kto? na rzeczy nieżyjące, co? na imiona przymiotne i insze jaki? jaka? jakie?.

Przypadki poznają się, z pytań, zakończenia i rządu wyrazów.

Przypadki poznają się, z pytań, zakończenia i rządu wyrazów.

Ażeby wiedziéć do któréj delinacyi jakie imię należy, trzeba znać i rozróżniać doskonale wszystkie części mowy, przy tym uważań na ich znaczenie i zakończenie; gdyż właściwie dopiero z tego trojga dostatecznie można osądzić, które imię i podług któréj delinacyi daje się przypadkować.

Kopczyński [...] i Dworzecki [...] nadają przypadkom różne nazwiska, np. mianownik i czynnik, dopełnik i dopełniacz, celownik i dążnik, biernik, wołacz i wzywacz, narzędnik, miejscownik, ale ponieważ podług mego zdania, te wszystkie nazwiska nie są stósowne do rozmaitych okoliczności, które jeden przypadek zwykle wyraża, przeto je pomijam i i nazywam przypadki liczbami porządkowemi, np. piérwszy, drugi, trzeci i t. d.

Wszelkie imiona polskie we względzie swego przypadkowania dzielą się na siedm deklinacyj czyli form przypadkowych [...], których jest: trzy na imiona rzeczowne, trzy na imiona przymiotne, jedna na imiona liczebne.

Wszelkie imiona polskie we względzie swego przypadkowania dzielą się na siedm deklinacyj czyli form przypadkowych [...], których jest: trzy na imiona rzeczowne, trzy na imiona przymiotne, jedna na imiona liczebne.

Deklinacyje polskie dzielą się na rzeczowne, np. człowiek, człowieka [...]; na przymiotne [...]; na liczebne.

Deklinacyje polskie dzielą się na rzeczowne [...]; na przymiotne, np. dobry, dobrego [...]; na liczebne.

Deklinacyje polskie dzielą się na rzeczowne [...]; na przymiotne [...]; na liczebne, np. pięć, piąciu.

Deklinacyje polskie dzielą się na rzeczowne [...]; na przymiotne [...]; na liczebne.

Podług deklinacyj rzeczownych odmieniają się same rzeczowniki takie, które przyjmują rzeczowne zakończenie.

Podług deklinacyi piérwszej przypadkują się wszelkie rzeczowniki samego rodzaju męskiego, ale tylko takie, które nie tylko w przypadku I liczby pojedynczéj mają zakończenie rzeczowne, ale i w dalszych przypadkach przyjmują zakończenie téj deklinacyi służące.

Przypadek 1 liczby pojedynczéj rodzaju męskiego, deklinacyj I.

Przypadek 2 L. P. R. M. D. I.

Rzeczowniki cudzoziemskie, nazwiska rozmaitych budowli, mieszkań, placów, roślin drobniejszych, kruszców, metali, kamieni pospolitych i drogich, potraw nietęgich.