kłaść (się)

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Dąb/1759
• Kon/1759
• Gott/1766
• Fook/1768
• Gott/1771
• Gott/1774
• Dudz/1776
• Kop/1778
• Gott/1787
• Gott/1794
• Szum/1809
• SkorM/1816
• Kurh/1852
• SWil/1861
• Kam/1870
• Jes/1886
• Lor/1907
• Kon/1920
• ZwO/1924

Po czwarte. Adjektywa kolorow kładą się zá istotnemi, npa: du pain bis, blanc, chléb śniadany, biały, une muraille blanchie, ściana bielona.

Jeżeli Verbum które iest przed partykułą y przed Verbum do niey należącym, iest w praesenti albo in futuro, tedy Verbum z partykułą aby, powinno się kłaść in praesenti modi Conjunctivi.

s, ß. Nayczęsciey się kładą na końcu słow, y wymawiaią się iak polskie s.

Stopień Trzeci nigdy się z Artykułem niedeterminuiącym ein, eine, ein. niekładzie, ale z Artykułem determinuiącym der, die das.

Quoique l'infinitif n'ait ni le nombre, ni la Personne. Et qu'il ne marque pas ni la manière, ni un tems précis; il ne laisse pas cependant d'être, ou designer le tems present, le passé, ou le futur, quoique non précisement. Car lorsque je dis amare, aimer, je denote bien un temps present, mais non pas un tems précis, et determiné. Nous parlerons plus bas du futur. L'infinitif donc n'a ni nombre, ni Personne.

[...]

Chociaż Infinitivus nie ma ni liczby, nie osob, ani znaczy modum, ani tempus właściwie, jednak może się kłaść, lub oznaczać tempus praesens, praeteritum lub futurum chociaż nie praecisè. Albowiem gdy mowię amare, kochać, wyrażam czas teraźniejszy, ale niedeterminowany. Gdy mowię: Amavisse, kochać było, wyrażam tempus praeteritum, ale także niedeterminowany. O czasie przyszłym mowić wkrotce będziemy. Infinitivus więc niema ni liczby, ni osob.

s, ß. Nayczęsciey się kładą na końcu słow. y wymawiaią się iak polskie s. np. das Maas miara, der Baß bas, wym: mas, bas.

Przestroga. niektórzy Grammatycy zamiast tz kładą samo z w tych osobliwie słowach, w których z po iakiey następuie literze społbrzmiącey, iako to: das Herz [...], a nie Hertz.

Znamka nienaznaczaiąca ein, tak się nakłania. w małey Liczbie. [...] W wielkiey Liczbie nie nakłania się, ale słowo samo się kładzie np. Männer müssen nicht wie Kinder fechten.

Adiectiva kończące się na a mają accusativum na ą [...] Adiectiva inaczej się kładą z osobami lub naźwiskami męskimi, a inaczej z żeńskiemi, także które nie znaczą osoby ludzkiej, n. p. Ludzie dobrzy; niewiasty zaś dobre, konie młode, dęby mocne.

Drugie są słowa, ktòre także różnie się kładą, ale w inszym znaczeniu. Takie są: Błogosławię komu (życzę dobrze) kogo, (szczęśliwym zowię.)

Ci, ktòrzy inaczej czynią, naśladują w tym Łacińnikow, którzy Greckie słowa czasem po Grecku kładą, n. p. Matheseos, Musices, Phisices, etc. zamiast Mathesis, Musicae, etc.

Znamioná pisarskie (Notae ortographicae) nád litérámi, ábo po litérách kłádące się, jédne są spólne obudwu językom, drugie káżdemu szczególne.

s, ß, nayczęściey się kładą na końcu wyrazów, y wymawiaią się iak polskie s, np. das Maas miara, der Baß bas, wym: mas, bas.

s, ß, nayczęściey się kładą na końcu słów i wymawiaią się iak polskie s [...].

4) Kilka wyrazów, które są z jednakowych głosek złożone, nie kłaść jeden po drugim , aby okres brzmiał tam lepiej.

O rządzie Rzeczowników.

1.Wszystkie Rzeczowniki słowowe rządzą temi samemi przypadkami, któremi rzą­dzą te Słowa, od których one pochodzą [...].

2.Gdy dwa Rzeczowniki schodzą się jeden po drugim w jednym okresie, w ten czas kładzie się ostatni w drugim przypadku; np. zręczność konia wyratowała go. — Bezinteresowna miłość cnoty sprawiła mu powszechny szacunek.

Gdy się dwa odmienne przypadki kładą, tak jak tego w łacinie użyć można, np. filius regis, radziangniah putrah, królewski syn; pes animalis, pasoh padah, psia łapa; [...].

Spójniki kładą się na początku zdania, wyjąwszy zaś, bowiem, więc, przeto i wprawdzie.

Kłaść, kładł, kładzie, scz. nd. [...] Kłaść się, słz. [...] 2) = gram. Kłaść się z czém. Wyraz ten kładzie się z trybem bezokolicznym.

Po słowach zaimkowych, po trybie bezokolicznym i po imiesłowie będąc, opowiednik i rzeczowny i przymiotny w przypadku szóstym się kładzie.

Nie jest rzeczą dowolną, czy ten lub ów przypadek kładzie się po tym lub owym przyimku.

Krótsze formy me, te, lhe, o, a, nos, vos, lhes, os, as kładzie się przed albo za czasownikiem; jeżeli stoją za czasownikiem, pisze się przed niemi łącznik (—); na prz.: Elle me deu, on mi dał; deu-me dał mi; eu te vejo, ja cię widzę; vejo-te widzę cię; [...].

W każdem z powyższych zdań mamy po dwa podmioty (matka i siostra, praca i oszczędność i t. d.). Orzeczenie kładzie się w takim razie albo w liczbie pojedynczej albo w liczbie mnogiej.

Następstwo wyrazów w zdaniu.

Z reguły kładzie się podmiot przed orzeczeniem, n p. Deus é bom e justo (Bóg jest dobrym i sprawiedliwym).