Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

tonus

Hasło w cytatach: tŏnus
Język: łaciński

Cytaty

Álbo téż w wymawiániu słów, jednè ledwie ná tchu człowieczym, drugié ná sámym bądź cienkim i subtélnym, bądź miązszym i grubym głosie: trzecie ná własnym przebiérániu języká sámègo, álbo téż w otwiérániu i w przywiérániu warg záwisły: dla których trudno wymyśláć było liter cáłych: tám zá długim namysłem, jednè áspirátiámi, drugié áccentámi i to róznèmi, trzecié punktámi, álbo kréskami, czwartè diphtongámi znáczyli: i nie literas, ále tonos, sive tenores vocum, dźwięki álbo głos słowá własnègo przezywáli.

Nátężánie, nátężenie, Contentio vocis Cic.| Intensio vel intentio vocis Quintil. ἡ τάσις [hē tásis], ἐπίτασις [epítasis], διάτασις [diátasis], τοναία [tonaίa], ἐντονία τῆς φωνῆς [entonía tês phōnês]: ὁ τόνος [ho tónos].

Nátężánie, podnoszenie z przedłużániem sylab w mowie, w słowiech. Tŏnus, tĕnor, tonor priscè, ὁ τόνος [ho tónos], accentus, προσῳδία [prosōidía]. Quintil. Diomed. Notae vocis, accentiuncŭlae, mŏdĕrāmenta, vōcŭlātiōnes Gelli. Sŏnus vocis Cic. Etribus (vocis) sonis, inflexo, acuto, gravi, tanta & tam suavis varietas. Idem, Sonus pronuntiandi. quem alii accentum vocant quasi przyśpiewánie. Vocalior sonus Gelli. | παροξύνω τὸ ῥῆμα [paroxýnō tò rhêma], tonum in penultima colloco, quae pronuntiatio Polonorum est, qui solam penultimam in vocibus Polonicis attollunt, de peregrinis ego idem sentio, alij variant, προπαροξύνω τὁ ῥῆμα [proparoxýnō tò rhêma], tonum in tertia à fine syllaba pono.

Ton w śpiewániu, w mowie. Modus Cic. modi musici: modi flebiles & pressi. | Phtongus f. Plini. Vitru. ἡ φθόγγος [hē phthóggos] est sonus unum & eundem tenorem tenens Porphyrio: minimum intervallorum Bacchio.| Casus vocis modulatilis ad unum tonum Aristoxeno, apud Philandr. Tenor acutus, gravis. | Modus vocis sublimior, Quintil. ὁ τόνος [ho tónos].

Tŏnus, Gr. Nátężánie 2. fárby wydátność. Incéptá. Gróm.