Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przypadek zależny
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: przypadki zależne, zależny przypadek
Język: polski
Dział: Fleksja, Składnia (współcześnie)

Cytaty

Kurh/1852, s. 49 Definicja

Przypadki dzielą się na niezależne (прямые падежи) i zależne(косвенные). Do piérwszych liczą się przypadek lszy i 5ty, gdyż wyrazy w nich położone, nie są zależne czyli rządzone od innych. Do ostatnich zaś należą wszystkie inne przypadki, oprócz 1go i 5go; w nich bowiem kładą się wyrazy dopełniające czyli zawisłe od innych.

Łaz/1861, s. 119

Zaimek zwrotno-osobisty. [...] Podmiot może nie tylko na kogoś, ale także sam na siebie działać, np. mogę innym pochlebiać, ale także i sobie [...]. Takie działanie na siebie samego wyrażamy zaimkiem zwrotnym się, który ma tylko zależne przypadki (casus obliqui), ponieważ zależy zawsze od rządu czasownika lub przyimka.

Łaz/1861, s. 178 Definicja

Każdy przypadek zależny (casus obliquus) wyraża jakiś wzgląd jednéj osoby lub rzeczy do drugiéj […].

Łaz/1861, s. 276

A. Rząd czasowników. [...] Czasowniki przedmiotowe wymagają po sobie jednego lub dwóch przypadków zależnych (casus obliqui: 2gi. 3ci, 4ty, 6ty, 7my p.). Te czasowniki, które wymagają po sobie 4go lub 2go p. nazywają się przechodniemi, a słowo w jednym z tych przypadków położone, nazywa się przedmiotem [...].

Lerc/1877, s. 86 Definicja

Wszystkie przypadki dzielą się na zawisłe i niezawisłe. Pierwszy i piąty przypadek są przypadkami niezawisłymi, albowiem od niczego nie zależą i nigdy niczem nie są rządzone. Drugi, trzeci, czwarty, szósty i siódmy przypadek nazywamy zawisłymi albo zależnymi, albowiem one zwykle są od innych wyrazów zawisłe i jakimi innymi wyrazami rządzone.

Łoś/1918, s. 126

Imiona typu Zola odmieniamy jak wojewoda a więc także w zależnych przypadkach zatracamy część brzmienia nazwiska: Zoli, Vedze, Vidzie i t. d.

Nitsch/1923, s. 447

Są to: 1. rzadkie, np. pod Jasłem, bosso; 2. przypadki zależne rzeczownika las, brzmiące w przeważnej części Małopolski [...] lassa [...].

Rozw/1923, s. 181

Że w ogóle trzymała się tak długo, polega z pewnością na wpływie przypadków zależnych krwi(e) krwią gołębia....

Powiązane terminy