Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przełożenie praepositio

Hasło w cytatach: przełożona
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)
  • II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
  • O imieniu i jegoż przypadkach: Sty/1675
  • O syntaxie: Mal/1700
  • Pierwsza część (O pronuncjacjej albo wymawianiu liter i sylab francuskich, O dyftongach francuskich, O apostrofach i akcentach): Duch/1699
  • Praepositio: Don/1649, Don/1595
  • Regulae grammaticales: DonGl/1542
  • Słownik: Bart/1544
Definicja współczesna

Przyimek

Cytaty

Praepositio – przełożenie.

PRZEŁOŻENIE [...]- 3) gram. na przodku chodzące, przełożenie preposicio RN (wykl. przednia); przełożenie, przepołożenie, przekładanie, na przodku chodzące prepositio {in grammatica} R B2v; członkow przełożenie vel co przyłożony jest do imion articulare prepositivum R c8v (mg; av. articulus); członkow przełożenie, Co przyłożony jest do imion articulare prepositivum RN (k. tyt.). Zob. PRZEPOŁOŻENIE.

Przełożenie co jest? Część mowy ktora przełożona inszym częściam w mowie známionowánie ich álbo wypełnia, álbo przemienia, álbo umniejsza.

PRaepositio quid est? Pars orationis quae praeposita aliis partibus in oratione significationem earum aut complet, aut mutat, aut minuit.

PRaepositio quid est? Pars orationis quae praeposita aliis partibus in oratione significationem earum aut complet, aut mutat, aut minuit.

Przełożenie co jest? Część mowy ktora przełożona inszym częściam w mowie známionowánie ich abo wypełnia/ábo przemienia/ ábo umniejsza.

PRaepositio quid est? Pars orationis quae praeposita aliis partibus in oratione significationem earum aut complet, aut mutat, aut minuit.

Przełożenie co jest? Część mowy ktora przełożona inszym częściam w mowie známionowánie ich abo wypełnia/ábo przemienia/ ábo umniejsza.

DE PRAEPOSITIONE. O przełożeniu.

Praeposito jest cząstká mowy ktora się imionom i namiestnictwu przekłáda, dla wielkiego ich okoliczności określenia, przy czym najwięcej upátrowáć trzebá z ktorym spadkiem káżda się łączy.

( à ) [...] Z tymże ákcentem jest przełożeniem i znáczy po polsku do, álbo w. náprzykład J'ai cela à dire, mam to do mowienia.

Słowo ciérpiącé [...] rządzi sie ták, ják w Polszczyźnie z Oddalájącym, ále nád to może mieć Oskarżájący, z przełożęniem par.

Pierwsze próby stworzenia ojczystej terminologii zawierały Regulae grammaticales, regimina et constructiones z 1542 r. i wydanie A. Donata z r. 1583.

Terminologia Reguł [...].

Nomen proprium — imię własne, appellativum — pospolite, pronomen demonstrativum — namiastek ukazujący, relativum — powtarzający; verbum — słowo, adverbium — przysłowie, praepositio — przełożenie, coniunctio — słączenie, interiectio — wołanie.

Praktyczny rezultat tego powoływania się na mistrza stanowi u Dobrackiego obok posługiwania się nowożytnymi terminami także ich słownik niemiecko-łacińsko-polski, zawarty w jednej edycji drugiego wydania jego gramatyki.

Terminologia [...].

Nomen substantivum proprium [...]; pronomen — namiestnik, namiastek, verbum — słowo, adverbium — przysłowie, praepositio — przełożenie, coniunctio — złączenie, interiectio — wdanie.

Zupełnie inaczej wygląda ona w gramatyce włoszczyzny A. Styli [...].

Nomen substantivum proprium — imię istotne własne [...]; verbum — słowo, adverbium numeri — przysłowie liczby, praepositio — przełożenie, prepozycyja (s. 29), coniunctio — złączanie, interiectio — wtrącenie, interiekcyja.

Nie spełniała tych postulatów nie w tym zresztą celu wydana gramatyka F. Menińskiego. Zrealizował je dopiero F. D. Duchênebillot.

Terminologia [...].

Nomen substantivum proprium — imię istotne własne [...]; verbum — słowo, adverbium — przysłowie, praepositio — prepozycyja, przekładanie, przełożenie (s. 4), coniunctio — koniunkcyja, interiectio — interiekcyja, wtrącanie, wtrącenie (s. 2).