terminów gramatycznych online
czcionka litera
Język: polski
- De Analogia: UrsMeth/1592 (1998)
- O grammatyce w powszechności: DwBg/1813
- O pismowni w języku polskim: Prz/1816
- O źródłosłowach w ogólności: Trz/1865
- Słownik: Kn/1621, Tr/1764
- Słownik, t. 1: A-G: SW/1900-1927
- Słownik, t. 7: T-Y: SW/1900-1927
- Słownik, tom I. część I. (A-F): L/1807–1814
- Słownik, tom I. część II. (G-L): L/1807–1814
- Zbiór abecadłowy rzeczy: DwBg/1813
Cytaty
Litera Ccionká. Syllaba Zbieranká.
[...] et Litera pro elemento, ćcionká. Wiśniewska 1998, 65: Gramatyka. W podręczniku znajdujemy terminy: czas 122, ćcionka (litera) 121, droga (methodus) 151, dwugłośnik (dyphtongus) 127, imię 141, głośnik (vocalis) 310, kropka, punkt 127, odmiana (paradigma) 194, osoba 141, oznaczenie 193, postać, wid (species) 84, prawidła (canon) 143, przedłogi (praepositio) 185, przymiot, przypadek (accidens) 175, rod, rodzaj (genus) 172, słowo (dictio) 144, sposob, prawidło (canon) 184, wspułgłośnik (consonans) 310, zbieranka, złoż (sylaba) B 147.
Gramma Ccionká.
Litérá, czcionká, Lītĕra Cic. Omne nomen ex aliquibus literis scribitur. Idem notae priscarum literarum, τὸ γράμμα [tò grámma], ὁ χαρακτὴρ [ho charaktḕr], ἦθος [êthos]. τὸ σῆμα [tò sêma]. Lambin. & Manut. geminant t, litteramque scribunt: Iulius Scalig. l. 4. de causis linguae latinae naturâ i longam esse & simplex t scribendum asserit. Ioseph etiam Scalig. saepe monet veteres non solitos consonantes geminare.
Czcionka, litera. ein Buchstab. lettre; un caractèr.
Litera, czcionka. Buchstab, geschriebener oder Buchdrucker-Buchstabe. un caractère; lettre écrite ou d'imprimerie. § wiązaną pisać literą; litery drukarskie.
BUKSZTAB, u, m. z Niem. der Buchstabe, głoska, litera, czcionka. Hor. 2, 157. Nar. Chrystus nie chce, aby i kreska i najmniejszy buksztab z zakonu miał zginąć. Budn. praef. [...].
*CZCIONKA, i, ż., litera, głoska [...]. Niepodobno wiele słów Polskich czcionkami albo literami łacińskiemi wypisać. Erasm. Jęz. 11. b, [...]. Gramatyka obiera się około uczenia obiecadła, *tcionek i *rzeków (syllab, zgłosek) słów i wszego języka. Mącz. *Czczonka. Zebr. Ow. 249 et 22.
1) GŁOSKA, -i, ż., *czcionka [...].
Głoska czyli czcionka inaczéj litera, jest pewny znak, wynaleziony dlá wyobrażéniá nieoddzielnégo głosu.
Czcionka czyli głoska.
Przed połtorastem lat podobało się niektorym Grammatykom Polskim nazywać Bukwy Ćcionkami czyli Trcionkami, a to dla upamiętnienia zwyczaju Starożytnych, kiedy jeszcze pisanie piorem na pergaminie lub na karcie biblanyj nie było znanem aż do połowy Wieku V po N. C. bo, dawnyi pisywano na papirze Egipskim trzcinkami, naksztalt naszych gęsich pior zacinanemi.
Przed połtorastem lat podobało się niektorym Grammatykom Polskim nazywać Bukwy Ćcionkami czyli Trcionkami, a to dla upamiętnienia zwyczaju Starożytnych, kiedy jeszcze pisanie piorem na pergaminie lub na karcie biblanyj nie było znanem aż do połowy Wieku V po N. C. bo, dawnyi pisywano na papirze Egipskim trzcinkami, naksztalt naszych gęsich pior zacinanemi.
Ale dziś wyraz Ćcionka, tak zgasły , jak nazwisko Ulfilowskich Runow, zstało się już dawnikiem (un antique) do pokazania go tylko Ciekawym w Skarbczyku Literatury Staro-Polskiej.
Jeszcze w starosłowieńskiém widać zabytki tych piérwotnych przyrostków w tak zwanych półsamogłoskach ъ (u krótkie) ь (i krótkie); piérwszą oznaczamy dla braku odpowiednich czcionek znakiem ù, drugą znakiem ì, n. p. bog-ù, rod ù, pav-ì.
† Tcionka, i, lm. i p. Czcionka.
Czcionka, i, lm. i † Ccionka, X Cionka † Czczonka, † Tcionka 1. głoska a. litera: Nie wiem, co C. a co zrzek. Korcz. Każdą czcionkę w Piśmie Św. każą ściśliwie zachowywać. Białob. 2. † zgłoska, sylaba Mur. 3. litera drukarska, typ, w lm. druk: Książka wydana nakładem i czcionkami "Biblioteki Warszawskiej" <CZT>