Cytaty 314 poz. • Strona 1 z 16  Andrzej Sztochel   

Cel mowy jest wzajemne rozumienie się ludzi między sobą; jest ona trojaka: ustna, pisana i migowa czyli jestowa [...]. Można by także przydać znakową, np. telegraf i głosową, np. dzwonienie, trąbienie, bębnienie i t.d.

Człowiek różni się od zwierząt rozumem i mową; przez rozum poznaje rzeczy i o nich rozmyśla, przez mowę wyjawia innym myśli swoje; to jest udziela drugim zdania swego, czyli sądu o rzeczach [...]. Mowa przeto jest obrazem myśli, albo raczéj tłumaczeniem wyobrażeń i uczucia człowieka; gdyż przez nią opowiada się to, co się myśli, lub czuje [...]. Mowa zowie się także językiem. Cel mowy jest wzajemne rozumienie się ludzi między sobą [...].

Człowiek różni się od zwierząt rozumem i mową; przez rozum poznaje rzeczy i o nich rozmyśla, przez mowę wyjawia innym myśli swoje; to jest udziela drugim zdania swego, czyli sądu o rzeczach [...]. Mowa przeto jest obrazem myśli, albo raczéj tłumaczeniem wyobrażeń i uczucia człowieka; gdyż przez nią opowiada się to, co się myśli, lub czuje [...]. Mowa zowie się także językiem. Cel mowy jest wzajemne rozumienie się ludzi między sobą.

Każda z trzech wyżéj wymienionych mów [ustna, pisana i migowa, czyli jestowa] dzieli się jeszcze na potoczną, czyli wolną, albo prozę i na wiązaną, czyli wiersze albo rymy.

Wszystkie dotąd wyszczególnione wynurzenie swéj myśli, zowie się w ogólności mową zewnętrzną, albo raczéj zmysłową; gdyż sposoby tłumaczenia się podpadają pod zmysły; przeciwnie zaś znaczenie mowy zewnętrznéj, czyli myśl sama i jéj wyobrażenie, zowie się mową wewnętrzną, albo raczéj umysłową; gdyż takowe wyobrażenie tylko sam umysł tworzy i obejmuje.

Znamiona, czyli cechy mowy każdego gatunku z osobna, są następne: [...] Wewnętrznéj czyli umysłowéj; wyobrażenie i znaczenie myśli, czyli rzeczy o któréj jest mowa.

Język polski bierze swój początek od języka starosławiańskiego, a ten od sanskryckiego.