Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zdanie przysłówkowe
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: zdanie poboczne przysłówkowe
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Łaz/1861, s. 328 Definicja

Zdanie przysłówkowe zastępuje miejsce przysłówkowego określnika orzecznikowego, jaki w zdaniu pojedyńczém albo dodaje się w postaci przysłówka, albo w braku odpowiedniego przysłówka wyraża się rzeczownikiem z przyimkiem, albo 6ym p. bez przyimka [...].

Łaz/1861, s. 328 (328-332)

[...] Zdanie przysłówkowe łączy się ze zdaniem głównym za pomocą podrzędnego spójnika, jako to: 1. Zdanie przysłówkowe oznaczające miejsce, zaczyna się przysłówkiem: gdzie, skąd, dokąd, i określa miejsce działania, w zdaniu glównem wyrażonego, np. Znalazłem go tam, gdzie mi wskazałeś [...]. 2. Zdanie przysłówkowe czas oznaczające [...]. 3. Zdanie przysłówkowe oznaczające jakość, ilość i stopień [...]. 4. Zdania przyczynowe [...] są pięciorakie: 1. ściśle przyczynowe; 2. wnioskowe; 3. celowe; 4. warunkowe; 5. przypuszczające [...]. 5. Zdania przysłówkowe wyrażające sposób, okréślają, w jaki sposób to się dzieje lub stało, co zdanie główne wyraża [...].

Łaz/1861, s. 338

[...] Gdy zdanie główne i przysłówkowe spólny mają podmiot, wówczas opuszczając powyższe spójniki zamieniamy czasy niedokonane (teraźniejszy, przeszły niedokonany, i przyszły niedokonany) na nieodmienny imiesłów czasu teraźniejszego; czasy zaś dokonane (przeszły dokonany, zaprzeszły dokonany i przyszły dokonany) na nieodmienny imiesłów czasu przeszłego dokonanego [...].

Gr/1861, s. 32 (32-33) Definicja

O pobocznikach przysłówkowych.

Zdanie poboczne przysłówkowe powstaje przez rozwinięcie w zdaniu pojedyńczem przedmiotu dokładniéj określającego czyli przysłówkowego w osobne zdanie poboczne; zastępuje wiec przedmiot przysłówkowy. Spaja się ze zdaniem główném za pomocą spójników podrzędnych i poznaje się po tém, że się znowu da zamienić na przedmiot przysłówkowy.

Powiązane terminy