Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

tryb rozkazujący

Hasło w cytatach: rozkazujący
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
  • Fleksja: Król/1922
  • III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
  • Słowo: Br/1848
EJP 1991, 363 Definicja współczesna

Tryb jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Tryb rozkazujący służy do wyrażania polecenia, zakazu lub życzenia (użycie optatywne t. rozkazującego); chęć wywołania i słuchacza określonej reakcji.

Cytaty

Tryb rozkazujący,który wyraża działanie sposobem napomnienia, wzywania, rozkazu, a niekiedy prośby [...].

Strona czynna. Tryb orzekający. [...] Tryb przypuszczający [...] Tryb rozkazujący .1 osob. -, piszmy, 2 osob. pisz, piszcie, 3 osob. niech pisze, niech piszą.

Fakultatywności rodzimej terminologii gramatycznej położył tamę podręcznik polszczyzny O. Kopczyńskiego [...].

Coniugatio — czasowanie [...], modus indicativus — tryb, sposób oznajmujący, indykatyw (t. 1, przyp., s. 171), coniunctivus — łączący, imperativus — rozkazujący, imperatyw (t. 1, przyp., s. 171), infinitivus — bezokoliczny, infinityw (t. 1, przyp., s. 170-171) [...].