Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

skrócenie (sylaby)

Hasło w cytatach: skrocenie, skrócenie, skrócenie syllaby, syllab skrócenie, syllab skrócęnié
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

Correptio syllabae, Skrócenie sylláby álbo rzeku, prętkie wymawiánie.

Prozodia uczy syllab przedłużęnie i skrócęnié rozeznáwáć.

Co jest Prozodya? Jest, która uczy syllab przedłużenie, lub skrócenie rozeznáwać.

P. Wiele jest części Grammatyki? [...] P. Czego ktora naucza? [...] Prozodya syllaby z przeciągiem albo skroceniem wymawiać, i wiersze składać.

[...] drugie, to jest: w Dawającym: mi, ci, albo przez skrocenie, ktore Łacinnicy nazywają syncope, ć

[...] w Dawającym mi, ci, albo przez skrocenie, ktore Łacinnicy nazywają Sincope, ć.

Głoska t' jest oczywiście skróceniem syllaby ti; nasze ć odpowiada jednostajnie głosce miękkiéj t'; jest więc tém samém skróceniem.

Uwaga 5. Człowiek ma częstokroć przez skrócenie człek: zarówno się spadkuje jak i nieskrócony, i tém się tylko różni, iż ma spadek 3ci. na u, gdy nieskrócony ma na owi, t. j. człowiekowi.

Dodatnia w Słowach. 1e. Daje się końcowe y dla skrócenia lub harmonii, np. uczymy, nauczymy, zamiast uczym, nauczym. 2e W niektórych słowach z przyimków złożonych, wtrąca się e dla łatwiejszego i dźwięczniejszego wymawiania, np. odegnać, nadebrać zamiast odgnać, nadbrać.

Skrócenie to odbyło się w ten sposób: najprzód wypadło j a stojące po niém e przypodobniło się poprzedzającemu a; tym sposobem powstały formy: tka -a-m, plwa -a-sz; działa-a-my, śpiewa-a-cie.

Zagorab i Zagreb, przez skrócenie piszą chorwaci zwykle; a w lit wyższej i łac. Zagorabia.

Zatem pierwotne oksytona mają przycisk cofnięty i nowoakutową długą t. j. zachowaną przedprzyciskową; barytona cyrkumfleksowe albo posuwają przycisk na sufiks ze skróceniem zgłoski rdzennej, albo zachowują przycisk i mają nowoakutową; barytona akutowe zachowując przycisk albo mają nowy cyrkumfleks albo nowy akut. Krótkie barytona mają oczywiście przycisk na końcu. Bardzo wiele wyrównań we wszystkich językach.