Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

litera znak alfabetu, głoska

Hasło w cytatach: literá, litery, littera
Język: polski
Dział: Ortografia, Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

BUCHSTAB (lub BUCHSZTAB) 'litera, czcionka' buchstab litera S 82v; list, Buchstab littera R S1. Zob. BUGSTAB, BUKSTAB, CZTENA.

CZTENA 'litera, czcionka' cztena litera S 82v (por. list, Buchstab R S1; por. Mym41, rozdz. De scriptoribus: Litera, Buchstab, Cztena; w Mym28, k. 10v:... Litera). Zob. CZTONKA, ZRZEK.

LITERA litery kończone littere terminales ut a.p.S. etc. R J1(mp; av. terminaciones). Zob. BUCHSTAB, CZTENA, KOŃCZONY, SYLABA.

Litera Buchstab Literá, Żywioł.

W cierpiącym pospolitym i pokłádájącym zá literę ukrocone álbo przedłużone ma przed ostáteczną syllábą, jáko cztę czcisz, jestem czcion jesteś czcion.

Passivo commnuni et Deponenti pro litera i litera e correptam vel i productam habet ante novissimam syllabam ris, ut lego legis, legor legeris.

Bo literá ukrocona jeśliby byłá w się przemienia, przedłużona jeśliby byłá nie przemienia się.

Nam i litera correpta si fuerit, in e conuertitur, producta si fuerit non mutatur.

Passivo commnuni, et deponenti pro i litera, correptam vel i productam habet ante novissimam syllabam ris, ut lego, legis, legor, legeris. [...] Nam i litera correpta si fuerit, in e conuertitur: producta si fuerit, non mutatur.

W cierpiącym/ pospolitym i pokłádájącym zá literę/ ukrocone ábo przedłużone ma przed ostáteczną syllábą/ jáko czytá/ czytász/ jestem czytan jesteś czyt.[an]. [...] Bo literá ukrocona jeśliby byłá/ w e się przemienia: przedłużona jeśliby byłá/ nie przemienia się.

Dwuch liter w Polskim języku dobrze piszący nie zażywają: Q X; ale zamiast pierwszej piszą k, a za drugą ks.

  1. ż, kiedy się kładzie po c, r, s [...] kiedy nie razem się wymawia z poprzedzającymi literami, tedy się zawsze naznacza, np. nocże? nasże? rże koń.

Barbaryzmy Polskie [...] Popełniają się zaś: I. Odmianą słowa czy to przydając, czy ujmując, czy na koniec zamieniając litery albo sylaby.