Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

infinitif

Język: francuski
Dział: Morfologia (współcześnie)
Definicja współczesna

Bezokolicznik (tryb bezokolicznikowy)

Cytaty

Sposoby zowią się.

Skazujący, rozkazujący, żądający, przyłączájący, niedeterminujący, lub nieograniczony.

Indicativus, imperativus, optativus, subjunctivus, infinitivus.

Indicatif, impératif, optatif, subjonctif, infinitif.

Sposób Nieográniczóny álbo Nieskóńczóny. L'Infinitif. Ma w Fráncuskim ták ják i w Polskim czásów dwá [...], do káżdéj sie osoby i do obu liczb záżyć mogą bez żadnéj odmiány. Czás teráźniéjszy w tym sposobie jest to, co w słowie nazywamy tęmą, jako tu mieć Avoir. Czás przeszły skłáda sie u Fráncuzów z tęmy i z supiná ták: Avoir eu.

Akcyja może bydź uczyniona piącią sposobami, jako to skazując, rozkazując, żądając, przyłączając, niedeterminując, a te sposoby zowią się.

Skazujący, roskazujący, żądający, przyłączający, niedeterminujący, lub nieograniczony.

Indicativus, Imperativus, Optativus, Subjonctivus, Infinitivus. Indicatif, Imperatif, Optatif, Subjonctif, Infinitif.

La Conjugaison est l'inflexion differente du verbe, qui donne divers tems, il y a quatre Conjugaisons régulières, comme nous verrons plus bas, après avoir donné la Conjugaison du verbe Sum. La voyelle, qui est devant le re, de l'Infinitif en donne la difference. L'Infinitif du verbe amo, est amare, aimer. Du verbe Doceo, docere, enseigner. Du verbe Lego, legere, lire. Du verbe audio, audire, entendre. La premiere a as, à la seconde personne du present. La seconde es. La troisieme is bref. La quatrieme is long.

[...]

Koniugacja jest nachylanie czyli inflexja verbi dająca różne czasy. Cztery są koniugacje regularne, jako niżej obaczemy po koniugacji słowa Sum. Vocalis, ktora jest przed syllabą re Infinitivi, czyni rożnicę między niemi. Infinitivus verbi Amo kocham, jest amare kochać; Verbi Doceo, uczę, docere, uczyć. Verbi Lego czytam, legere, czytać, Verbi Audio słyszę, audire, słyszeć. Pierwsza ma drugą osobę praesentis na as; Druga na es; Trzecia na is krotko wymawiając; Czwarta na is długo mowiąc.

Quoique l'infinitif n'ait ni le nombre, ni la Personne. Et qu'il ne marque pas ni la manière, ni un tems précis; il ne laisse pas cependant d'être, ou designer le tems present, le passé, ou le futur, quoique non précisement. Car lorsque je dis amare, aimer, je denote bien un temps present, mais non pas un tems précis, et determiné. Nous parlerons plus bas du futur. L'infinitif donc n'a ni nombre, ni Personne.

[...]

Chociaż Infinitivus nie ma ni liczby, nie osob, ani znaczy modum, ani tempus właściwie, jednak może się kłaść, lub oznaczać tempus praesens, praeteritum lub futurum chociaż nie praecisè. Albowiem gdy mowię amare, kochać, wyrażam czas teraźniejszy, ale niedeterminowany. Gdy mowię: Amavisse, kochać było, wyrażam tempus praeteritum, ale także niedeterminowany. O czasie przyszłym mowić wkrotce będziemy. Infinitivus więc niema ni liczby, ni osob.

Sposob Nieograniczony. Infinitif [...]. Avoir, mieć.

P. Czemu ten Sposob nazywa się Nieograniczony? (Infinitif.) O. Bo wyraża Sprawę tylko ogolnie nic pewnego nie znacząc.

Un certain nombre de formes se rattachent par le sens et par la formation au verbe, mais n’ont pas de flexion personnelle [...]. Ce sont les participes (qui ont la flexion nominale), les gérondifs et l’infinitif.

[Pewne formy są powiązane z czasownikiem znaczeniem i budową, lecz nie mają fleksji osobowej [...]. Są to imiesłowy przymiotnikowe (mające fleksję nominalną), imiesłowy przysłówkowe oraz bezokolicznik.]

L’infinitif exprime l’idée verbale sans spécifier la personne, le nombre, le temps, etc.

[Bezokolicznik wyraża treść czasownikową, nie precyzując osoby, liczby, czasu itd.]