terminów gramatycznych online
rodzaj gramatyczny
Język: polski
- Części Mowy. Rodzaynik.: Prz/1792
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Fleksja czyli nauka o odmianach: Kr/1897
- Genurile: Gos/1939
- Nauka o budowie wyrazów (słowotwórstwo): Szob/1923
- Nomen: Don/1649
- Postrzeżenia nad niektórymi szczegółami rozprawy Brodzińskiego (J. Mroziński): Rozp/1830
- Spis rzeczy i wyrazów: Rozp/1830
- Słownik: Mon/1780
- Zdanie dziesiąte: Klecz/1767
Rodzaj gramatyczny. Kategoria gramatyczna oparta na różnicach desygnatów. Dla niektórych klas wyrazów (części mowy), występujących w związkach podrzędnych z wyrazami klasy, do której należą nazwy przedmiotów (rzeczowniki), jest kategorią fleksyjną.
Cytaty
Genera nominum quot sunt? Quatuor. Quae? Masculinum, ut hic magister. Femininum ut haec musa. Neutrum, ut hoc scamnum. Commune, ut hic et haec sacerdos.
Rodzáju imion wiele są? Ktore? Męskie/ jáko ten mistrz. Niewieśćie/ jáko tá mądrość. Oddzielne/ jáko tá łáwá. Pospolite/ jáko ten i tá kápłan.
Aby słowa przydatne (adjectiva) z osobistemi (cum substantivis) zgadzały się: nie tylko w rodzaju, liczbie i spadkach.
Genera Nominum: Rodzaje Imion. Genus masculinum: Rodzaj męzki. Genus Foemininum. Rodzaj niewieści. Genus Neutrum. Rodzaj nijaki etc.
Rodzaynikom, Imionom, Zaimkom i Imiesłowom spólne są Liczby, Rodzaie i Przypadki.
W przypadkach w których nie odszczególniają swych rodzajów rzeczowniki przez oddzielne zakończenia, przymiotniki obchodzą się zwykle także bez rodzajowych zakończeń.
Zgoła przymiotniki odróżniają zwykle rodzaj w tych tylko przypadkach, w których odzielne zakończenie cechuje rodzaj rzeczowników.
RODZAJE w liczbie mnogiej, 372 do 378; 440 do 451.
§ 51. Rodzaj, liczba, przypadek. Dzisiejsza polszczyzna, jak wiadomo, rozróżnia w deklinacji trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki; np. dobry syn, pierwsza córka, każde dziecko i t. p.
Rozróżnianie rodzajów w konjugacji właściwe jest tym tylko formom słowa, w których skład wchodzą żywioły imienne; np. czytał-em, czytała-ś.
Zdolność rzeczowników wpływania na formę łączących się z niemi przymiotników, nazywa się ich rodzajem.
Rodzaj [...] rzeczowników nieżywotnych, oznaczających rośliny i przedmioty martwe, przechowuje się w języku tylko dzięki ustalonemu zwyczajowi, dlatego też nazywa się rodzajem gramatycznym, naprz. duży ogród, [...] długa deska [...], wygodne krzesło.
Wyraźna jest tendencja do przeprowadzenia jednego typu na wszystkie rodzaje, osobna oczywiście w rzeczownikach, a osobna w zaimkach i przymiotnikach, chociaż i między niemi trafiają się przypadki wzajemnego oddziaływania.
Imiesłowów przeszłego czynnego i biernego używa się tu bez różnicy; powszechną formę nom. sg. neut. może zastępować tylko nom. sg. masc., o ile w tej liczbie i rodzaju jest przedmiot.
RODZAJE—GENURILE
In limba polonă sunt trei genuri: masculin, femenin și neutru.
Powiązane terminy
- forma osobowa (rzeczownika)
- forma rzeczowa (rzeczownika)
- rodzaj męski
- rodzaj męskoosobowy
- rodzaj naturalny
- rodzaj niewieści
- rodzaj nijaki
- rodzaj obojętny
- rodzaj oddzielny
- rodzaj pospolity (commune)
- rodzaj pospolity (epicoenum)
- rodzaj rzeczowy
- rodzaj spólny
- rodzaj wszelki
- rodzaj zamieszany
- rodzaj żeński