terminów gramatycznych online
język cudzoziemski
Język: polski
- Część III. Pisownia: Mucz/1825
- Dedykacja: Sty/1675
- O nauce dobrego pisania i czytania: Lub/1778
- Przestrogi, narzekania i upominania starszych! (słuchaj!): Oż/1883
- Wiadomości wstępne: Kr/1917
- Wstęp: Jak/1823
- Wstęp. O językach: Mucz/1825
- Wyobrażenie, pojęcie, wyraz, znaki pisarskie, głoska, zgłoska, podziały wyrazów: Czep/1871–1872
- Zdanie trzynaste: Klecz/1767
Cytaty
To ktore już świat Polski widzi, ukłádności młodzieńskich gestow; pilnej spraw poczciwych uwagi; nieugaszanej, do Cnoty, Nauki, i Sławy, chęci; biegłości kilku cudzoziemskich językow; prętkiego dowcipu i pojętności tyrocinium, jest Rudimentum Naturae, Magnum Patriae Cinem & Heroem formare condiscentis.
Umieją Odszczepieńcy, pod zasłoną doskonałości (osobliwie w Cudzoziemskich językach) ukrywać błędy.
ы. w jakimkolwiek cudzoziemskim języku, gdyby przyjęte było, lub miasto onego nowe wymyślone.
Któremi różne mówią narody obce względem siebie, nazywają się jedna dla drugich [językami] cudzoziemskiemi, np. Niemiecki, Francuzki są względem siebie i naszej mowy cudzoziemskie.
[…] Ten język, którym mówią powszechnie w jednym narodzie, zowie się tegoż narodu ojczystym, np.: polski jest naszym ojczystym językiem; któremi różne mówią narody obce względem siebie, nazywają się dla drugich cudzoziemskiem, np.: niemiecki, francuski są względem siebie i naszéj mowy cudzoziemskie [...].
[…] Gdzie w cudzoziemskim języku pisze się podwójna głoska, tam i w polszczyźnie pisać się powinna, np. Otto, Kotta […].
Ze względu na pochodzenie wyrazy bywają: pierwotne i pochodne, oraz swojskie i cudzoziemskie. Pierwotne są to wyrazy, które od innych nie pochodzą […]; pochodne, które od innych wyrazów pochodzą […]; swojskie t.j. właściwie polskie […]; cudzoziemskie, są to wyrazy z cudzoziemskiego języka do polskiego przybrane [...].
Łukaszewicz Lesław. "Język Polski wiele cierpiał i cierpi przez języki cudzoziemskie, do których lgną uczeni i bogaci, a szczególniej modą powodowane kobiety".
Niejeden Polak może biegle mówić, oprócz językiem polskim, także innemi językami, cudzoziemskiemi czyli obcemi, np. francuskim, niemieckim, rosyjskim, angielskim, włoskim, czeskim; każdemu jednak z nas najłatwiej mówić po polsku, najdokładniej wyrażać po polsku to, o czym myśli, bo do języka swego ojczystego każdy przyzwyczaja się najbardziej, ucząc się go od niemowlęctwa.